19. STAF TAFFETAF COESTAERT

  

STAF TAFFETAF COESTAERT

Originele script voor

6 afleveringen van een dramatische

Tv-serie

Geschreven door

Jules De Cort

FADE-IN

INT.                 GELAGZAAL CAFE STATIE         DAG

De gewone VERBRUIKERS staan aan de toog of zitten aan hun tafel. Het geluid van een trein die weer vertrekt. Kort daarna komt een MAN binnen. Hij moet in de vijftig zijn en draagt twee reiskoffers.

WAARDIN GABRIELLA

Wij kopen niks, wij hebben onze vaste

leurder.

MAN

Zijn de mensen hier altijd zo vriendelijk.

Dat was vroeger anders.

KOZZE

Wat weet jij van vroeger. Dat moet heel

lang geleden geweest zijn.

MAN

Ik ben van hier, ik ken hier nog veel

mensen, zoals Georges Casteels en Miel

Klabots.

GERMAIN

Georges moet de broer zijn van Bob, die

woont al zijn leven lang in Brussel en

Miel is op zee gebleven. In de oorlog.

MAN

Daar had ik halvelings iets van gehoord.

Ik heb Miel goed gekend, wij waren

kameraden. Ik ben Gustaaf Coestaert en

ben ook al lang uit Hellebeek weg. Ik heb

overal gezeten.

KOZZE

Die naam zegt mij iets. Jij bent naar

Brussel getrokken.

GUSTAAF

Ik heb daar mijn weg proberen te maken

zoals Georges en dan ben ik beginnen

zwerven. Hoe is het met de weduwe van

Miel.

GABRIELLA

Als je tegen het wachten kunt, die

komt hier bijna elke avond een glas

drinken. Ze is nog te jong om alleen

te blijven.

GERMAIN

Ze is niet alleen. Ze heeft twee kinderen

en haar moeder en broer wonen bij in.

Maar ze drinkt wel twee, drie en meer

pinten. Als wij betalen.

GUSTAAF

Straks spring ik misschien even binnen.

Weet iemand waar mijn moeder woont.

GABRIELLA

Hoe heet ze.

GUSTAAF

Victorine van den Dikke, zo heette ze

vroeger. Mijn vader is al lang dood.

KOZZE

Dat mens is niet meer zo jong. Je zou

haar beter met rust laten.

GUSTAAF

Ze zal blij zijn als ze mij ziet, na

al die jaren.

GABRIELLA

Zo staat het in de gedichtjes.

GERMAIN

We weten dat je veel leest, Gabriella.

KOZZE

Boekjes.

GUSTAAF

(neemt zijn reisgoed op) Ik ben er mee

weg. Tot straks misschien.

KOZZE

Van een avonturier gesproken.

GERMAIN

Hij ziet er meer uit als een arme

luis.

FADE-OUT

FADE-IN

FLASHBACK

INT.                 CAFE STATIE               DAG

Gustaaf, MIEL KLABOTS en ZJORS CASTEELS zijn nog jong en zijn getrouwd. Ze staan aan de toog in café Statie. De waardin achter de toog is nog OCTAVIE. Haar dochtertje GABRIELLA is nog een klein kind. Op de arm van moeder leert ze de namen kennen van de mannen.

GUSTAAF

Ik blijf hier niet wonen. Als ik een gat

zie ben ik weg.

ZJORS

Jij hebt Magda en een kind, wat als die

niet scheutig zijn om mee te vertrekken.

GUSTAAF

Jij bent hier ook niet gebleven. Jij

woont in Brussel.

MIEL

Het is hier in Hellebeek zo slecht nog

niet. Ik woon hier graag.

GUSTAAF

Jij zult het wel zeggen, jij hebt de

wereld gezien.

MIEL

En er niet rijk van geworden.

ZJORS

Staf, wij zijn nog samen opgetrokken om

werk te zoeken in Brussel. Ik in je nek

en dan jij in mijn nek. Met jou in mijn

nek heb ik werk gevonden waar ik nu nog

ben en nog goed ben ook. Met goede

vooruitzichten Ik woon feitelijk al

in Brussel. Ik heb het daar naar

mijn zin.

MIEL

Ik heb het varen opgegeven en heb

werk gevonden aan wal, als conciërge,

samen met Mit, bij rijke joden. Het

vraagt onderdanigheid maar dat was

ook zo aan boord. Ik zit in mijn vak

van kok. Mit en ik zijn samen de

meeste tijd in Brussel, de kinderen

blijven bij Vika.

STAF

En mij raad je af van te vertrekken.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.              CAFE STATIE               DAG

Miel en Zjors staan aan de toog.

ZJORS

Staf heeft zijn vrouw Magda en de

kleine laten zitten zogezegd omdat

ze niet mee wou naar Brussel en is

er uitgetrokken met Laura, de bazin

van de Witte Molen. Hij heeft werk

gevonden in Brussel en Magda wou

dus niet mee. Maar ik geloof het

niet, hij wilde van Magda af.

MIEL

Wat is dat voor een dorp dat zijn

eigen mensen niet hier kan houden.

Van als ik hier ben komen wonen heb

ik Staf gekend. Mijn oudste Charles

kon Gustaaf niet zeggen en noemde

hem Taffetaf. Thuis zeggen we nog

altijd Taffetaf.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.          MAGAZIJN VAN IJZERWAREN       DAG

STAF

(verpakt een partij schroeven en bouten en

loopt er mee naar de winkel)

LAURA

(achter de toonbank staat LAURA, de caissière)

Ik kan gerant worden van de winkel. Maar

hoe moet dat dan met jou. Als magazijnman

word je mijn ondergeschikte. Neem een

halve dag en ga op zoek naar wat anders.

En doe eens een inspanning, probeer

vooruit te komen zoals ik.

STAF

Kom ik in bed niet genoeg vooruit. Ben

je voor mij bestaan. Het gaat toch goed

tussen ons.

LAURA

Dat is nu anders geworden.

STAF

Ik zal dan maar gehoorzamen, chef.

(loopt naar het magazijn, doet zijn

werkkledij uit...)

FADE-OUT

FADE-IN

INT.              CAFE IN BRUSSEL             DAG

GUSTAAF

(zit alleen aan tafel bij een glas bier)

(V.O.) Ik heb het verknald. Ik heb nooit

wat gedaan in het huishouden. Dat zal ze

niet blijven verdragen, ze heeft zich

met mij wat anders voorgesteld.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                APPARTEMENT        AVOND

STAF

(komt binnen. roept) Laura, Laura, is het

eten gereed. Ik heb nog niets gevonden.

(op de tafel ligt een briefje. hij leest)

Staf, ik kan bij u niet blijven. Ik had

het mij anders voorgesteld, zeker niet

dat ik mee zou moeten blijven werken om

het wat beter te hebben. Ik heb kennis

gemaakt met een jongere man die geheel

vrij is en geen vrouw en kind heeft

achter gelaten, want dat ben ik te

weten gekomen. Je kunt blijven wonen

als je zelf de huur betaalt. Veel

geluk. Laura. (legt het briefje neer.

kijkt om zich heen) (V.O.) Hier blijf ik

niet wonen. Ik zou terug naar mijn

moeder kunnen gaan, of naar Magda.

Twee wijven die alleen maar baas willen

spelen over mij. Ik trek de wereld in,

zonder nog naar iemand om te zien. Ik

heb handen aan mijn lijf, ik ben mijn

kost waard en ik wil voor niemand

meer instaan.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.              KERMIS       DAG

STAF

(staat met een goochelaarstafeltje met

een matje waarop de symbolen van 'anker

en zon'. hij rammelt met de dobbelstenen

in een beker om volk te lokken. een

paar nieuwsgierigen staan toe te zien

maar niemand maakt aanstalten om geld te

leggen op een symbool op het groene

matje) Hier het aloude spel van anker

en zon. Mensen hier is geld te

verdienen. Wie niet riskeert kan

niet winnen.

 

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                KERMIS           DAG

STAF

(plooit zijn tafeltje op)

VOORBIJGANGER

Veel verdiend.

STAF

Mijn broek gescheurd. De mensen kennen

dit spel niet meer. En die toch

speelden hadden het geluk aan hun kant

en hebben mijn bank doen springen.

VOORBIJGANGER

Veel verdienen met zo weinig mogelijk

te werken, dat willen we allemaal.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                KERMIS            DAG

STAF

(staat in een kraam van golfplaten dat

hij duidelijk zelf in elkaar heeft

getimmerd. op een plank tegen de achterwand

staan drie piramides van op elkaar

gestapelde lege conservenblikken die tegen

een inzet door de spelers met tennisballen

omver gegooid moeten worden. de te winnen

prijzen zijn grote poppen en gipsen

posturen. een groepje jonge mannen met

hun meisje komen gooien en de meisjes

nemen in elke arm een pop of een postuur

mee. Staf kijkt ze na)(V.O.) Dit was geen

goed gedacht. Gelukkig heb ik niet te

veel geïnvesteerd.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                  KERMIS            DAG

STAF

(staat op de kermis in een vrij degelijk

gemaakte ronde tent, een dak eigenlijk.

rondom staan genummerde hokjes, in het

midden zit een cavia onder een blikken

klok. Staf verkoopt nummers of lotjes

aan de kijklustigen.  de klok wordt

opgelicht en de cavia moet in een

genummerd hokje wegduiken. hij verkoopt

maar weinig nummers.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                   KERMIS            AVOND

STAF

(de kermis is verlaten. Staf staat in zijn

tent en telt zijn geld) (V.O.) Nauwelijks

genoeg om eten te kopen voor mijn

diertjes.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                 BIETENVELD           DAG

STAF

(staat in een rij landarbeiders te werken

op de akker van suikerbieten. het loof

afsnijden en de bieten op een hoop gooien)

ARBEIDER

Dit kan goed het laatste seizoen zijn

dat we moeten komen. Met een bietenrooier

is alles op een dag of twee gedaan door

een enkele man op de machine.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                  WIJNGAARD           DAG

STAF

(staat tegen de achtergrond van een kasteel

druiven te plukken met andere plukkers)

PLUKKER

Ik hoor dat jij ook uit België komt. Ik

zie dat je eerder niet in de wijnoogst

hebt gewerkt.

STAF

Ik leer het wel. Maar dit werk zullen

ze niet gemakkelijk met machines

kunnen doen zoals de bieten.

PLUKKER

Dat weet je nooit. Maar de echte, grote

wijnen zullen wel altijd door

mensenhanden worden geplukt, door

ervaren vendangeurs.

STAF

Het blijft natuurlijk seizoenswerk. Wat

doe je daarna.

PLUKKER

Ik blijf nog een tijd hier. Ik werk ook

aan de persen en het vullen van de

vaten. Maar in Normandië kun je aan

de slag als de alambieks bij de

appeltelers de appelwijn komen

afstoken en er Calvados van maken.

STAF

Bedankt voor de tip.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                ERF VAN BOERDERIJ          DAG

Een distilleertoestel op wielen staat op een boerenerf. Een paar mannen en vrouwen lopen er omheen.

STAF

(rolt vaten naar het toestel, gooit

houtblokken op het vuur onder de kolf,

droogt zich het zweet af))

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.       BESTELWAGEN MET LADDERS OP HET DAK    DAG

Staf en de CHAUFFEUR stappen uit. Staf helpt de ladders

van het dak te halen. Aan een raam op de begane grond toont de chauffeur hoe hij een raam moet wassen. Dan trekt hij de ladder op naar de tweede verdieping, stopt Staf emmer, spons

en zeem in zijn handen en wijst naar boven. Staf beklimt de ladder tot halverwege, kijkt naar beneden, schrikt en komt

de ladder terug af.

CHAUFFEUR

Wel?

STAF

Ik ga niet naar boven, ik riskeer mijn

vel niet.

FADE-OUT

FADE-IN

Hij stond op straat, had zijn geld verbrast en weinig overgehouden voor latere zorg. Hij huurde een kamer en hield nog nauwelijks geld voor een glas bier en een maaltijd over, laat staan een kostuum anders dan van de uitdragerij.

EXT.                   VRACHTAUTO          DAG

Staf zit naast de CHAUFFEUR in de cabine van een vrachtauto.

STAF

Is dat moeilijk, met een vrachtwagen

rijden.

CHAUFFEUR

Heb jij nog nooit een vrachtauto

bestuurd op je ouderdom.

STAF

Zo oud ben ik nu ook weer niet en men

is nooit te oud om te leren.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                 GROTE HANGAR         DAG

Een zware vrachtauto rijdt binnen. Staf stapt uit de stuurcabine. Gaat naar het kantoortje zijn documenten afgeven. Zegt goedenavond en vertrekt op zijn fiets.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               KEUKEN         AVOND

Staf zit aan de keukentafel een boterham te eten. Kijkt mistroostig naar buiten waar niets te zien is dan een blinde muur en een lege straat.

STAF

(V.O.) Ik blijf hier niet wonen. Ik verga

van de eenzaamheid, straks hang ik hier

nog spinnenwebben. Ik trek terug naar

Hellebeek, bij mijn moeder kan het niet

erger zijn.

De oplossing na al die jaren was terug te keren naar zijn moeder te Hellebeek, een oude weduwe die het niet kon aanzien dat haar enige zoon een buitenslaper zou worden. Maar zodra hij onderdak was behandelde hij zijn moeder als alleen een ploert dat zou doen. Hij verweet haar dat ze niet kon koken naar zijn zin, dat ze daar te gierig voor was, dat ze haar pensioentje voor zich zelf hield en hem geen zakgeld gaf zoals veel vroeger, van die dingen en hij was dus op zoek naar een ander onderkomen, een weef in gezelschapsnood met een goed pensioen en wat geld in de koffer zou hem goed uitkomen. Daar boven op liefst een dame in seksnood want hij dacht van zichzelf dat hij van het grove geschut was, maar zo zijn er veel.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               GELAGZAAL          DAG

STAF

(bij een glas bier)(V.O.) Gemakkelijk

gezegd ander werk zoeken. Ik kan niets

anders dan met mijn handen werken. Ik

ben geen metselaar, geen stukadoor,

geen metaalbewerker. Op het land zou

ik kunnen werken, maar hier is geen

land.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.            GELAGZAAL DE STATIE         DAG

GUSTAAF

Straks spring ik misschien even binnen.

Weet iemand waar mijn moeder woont.

GABRIELLA

Hoe heet ze.

GUSTAAF

Victorine van den Dikke, zo heette ze

vroeger. Mijn vader is al lang dood.

KOZZE

Dat mens is niet meer zo jong. Je zou

haar beter met rust laten.

GUSTAAF

Ze zal blij zijn als ze mij ziet, na

al die jaren.

GABRIELLA

Zo staat het in de gedichtjes.

GERMAIN

We weten dat je veel leest, Gabriella.

KOZZE

Boekjes.

GUSTAAF

(neemt zijn reisgoed op) Ik ben er mee

weg. Tot straks misschien.

KOZZE

Van een avonturier gesproken.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               KEUKEN               DAG

Een wat oudere vrouw zit aan de keukentafel aardappelen te schillen. Ze kijkt in het emmertje of ze er genoeg heeft geschild. Een klop op de achterdeur en Gustaaf komt binnen.

GUSTAAF

Dag moeder, ik ben terug.

VICTORINE

Wie ... O, het is onze Staf. Leef je

nog. Ben je aan het verhuizen met al

die  valiezen die je meesleept.

GUSTAAF

Eigenlijk wel, moeder. Zou ik hier een

tijd mogen inwonen.

VICTORINE

(kijkt in de emmer met geschilde aardappelen)

Ik ga er nog wat bij schillen als je

hier blijft eten.

GUSTAAF

Met veel plezier moeder.

VICTORINE

Het stuk vlees zal maar klein zijn, ik

moet het in twee doen. Ik had in al die

jaren niet verwacht je nog weer te zien.

Waar heb je gezeten. Het laatste dat ik

weet is dat jij getrouwd bent met Magda,

maar die heb je laten zitten met een

kind voor een floosmadam uit de stad.

Dan ging het jaren zonder mij. Ik bleef

ook alleen over toen vader gestorven is.

Twintig jaar heb je mij alleen laten zitten.

GUSTAAF

Twintig is wat overdreven. Ik was jong

moeder, het verstand komt niet voor

de jaren.

VICTORINE

We zullen zien. En ik wil niet dat je

alle dagen zat naar huis komt. En heb

je werk.

GUSTAAF

Ja, zeker tot aan mijn pensioen.

VICTORINE

Goed, want gratis voor niet kan ik je

niet houden. En naar Magda moet je

niet teruggaan, die woont hier niet

meer, die is weg met een andere vent.

GUSTAAF

Ander en beter, aan Magda heb ik niet

meer gedacht. Ik zal braaf zijn, maar

ik mag toch een glas gaan drinken.

VICTORINE

Tot je op een andere valt en ik van

geen tel meer ben.

GUSTAAF

Moeder, je moet in mij niet altijd

het slechtste zien, en ik ben nog jong.

Te jong om alleen te blijven.

VICTORINE

Ik was ook jong toen ik alleen viel.

GUSTAAF

Is er iets te eten.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               GELAGZAAL            AVOND

Er is nogal wat volk. De jukebox speelt en een koppel

danst een trage wals. Achter de tapkast staat Mit

Janssens die Gabriella een handje toesteekt met de tap.

GUSTAAF

(komt binnen, is tamelijk goed gekleed.

gaat aan de tapkast staan en vraagt een

glas bier) Schoon volk achter de

kraan.

MIT

Mouwveger, wat kom je te kort.

GUSTAAF

Dat ga ik hier niet uitleggen. Drink

je een glas mee. Je kent mij toch nog,

jij bent Mit, de weduwe van Miel. Miel

was een goede kameraad van mij.

MIT

Natuurlijk ken ik je nog. Hoe dikwijls

ben je niet bij ons thuis geweest om

met de kinderen te spelen. Kleine

Charles kon Staf niet uitspreken en

zei Taffetaf.

GUSTAAF

Waarom ben jij serveuse geworden. Je

hebt toch een pensioen en er is nog

ander werk. Maar serveuse.

GABRIELLA

Wat wil je daar mee zeggen, meneertje,

wij zijn een serieuze gelegenheid. Hoe

heet jij.

GUSTAAF

Gustaaf Coestaert, Staf.

GABRIELLA

Staf, wat bedoel je met serveuse. Bij

ons betekent serveuse iemand die

iedereen ter wille is.

GUSTAAF

Dat zou mij goed uitkomen. Ik ben voor

het ogenblik vogelvrij.

GABRIELLA

Is dat een woordspeling.

MIT

Dat mag, dat mag. Het is hier geen

kerk.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                GELAGZAAL           AVOND

Het is veel later geworden. Alleen Gabriella, Mit en Staf zijn nog in de gelagzaal. Gabriella blinkt de laatste glazen op, Staf staat naast de toog dicht bij Mit. Pakt haar om haar middel en probeert onder haar rok te gaan.

MIT

(duwt zijn hand weg) Wat denk je wel dat

ik ben.

STAF

Een vrouw die geen man kan missen.

MIT

Hoe kom je daar bij.

STAF

Van horen zeggen.

MIT

Van horen zeggen hoor je veel liegen.

En je woont hier nog maar pas.

GABRIELLA

Ik ga sluiten, Staf drink je glas uit.

Je kunt buiten nog met Mit praten.

MIT

(doet een golf om) Ik moet naar huis

en ik moet er morgen vroeg uit voor de

kinderen.

STAF

Kinderen?

MIT

Grote kinderen, die moeten nog naar

school.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                 BUITEN CAFE STATIE         AVOND

Mit en Staf staan nog even bijeen.

MIT

Waar woon jij.

STAF

Bij mijn moeder Victorine van den

Dikke. Geen plezant oud mens.

MIT

Je zult ook oud worden. Kun jij met

de auto rijden.

STAF

Ja natuurlijk, ik ben vrachtchauffeur.

Waarom vraag je dat.

MIT

Ik zou iemand willen met een auto, dan

kom ik nog eens ergens. Ik zit thuis

met een oude moeder, een gebrekkige

broer en twee kinderen die voor

zichzelf kunnen zorgen. Ik zou ook

eens op vakantie willen of er een

avond tussen uit.

STAF

Ik kan autorijden maar heb zelf geen

auto, meisje. Die zou je dan voor mij

moeten kopen.

MIT

Als ik een auto koop is die van mij.

Chauffeur mag je komen spelen. Maar

waar zijn we eigenlijk mee bezig, ik

ken je nauwelijks.

STAF

We kennen elkaar al van vroeger.

MIT

Ik moet nu weg. Kom je morgen.

STAF

Als ik op tijd terug ben. Ik moet

soms ver rijden.

MIT

Als het niet te laat is, spring dan

even binnen.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               GELAGZAAL           AVOND

GABRIELLA

Je kijkt zo veel op je horloge,

verwacht je iemand. Staf soms. Het

lijkt goed aan tussen jullie. Weet

hij wat nummer je geweest bent.

MIT

Daar heeft hij geen zaken mee en wat

niet weet niet deert.

GABRIELLA

Ga je hem bij inpakken. En als hij

hoort wat je allemaal hebt uitgestoken.

MIT

Wat heeft hij in Brussel uitgestoken,

hij is zo min een heilige als ik. We

zijn mekaar waard. Ik kan niet veel

beter krijgen en hij is in de boter

gevallen. Ik ga er een auto voor kopen.

GABRIELLA

En als hij er mee vertrekt.

MIT

De auto blijft op mijn naam. Hij mag

niets hebben of er wordt beslag op

gelegd. Hij moet nog opbrengen voor

een vrouw en een kind.

GABRIELLA

Je begint met een serieuze hypotheek.

MIT

Hij heeft werk en moet in de kosten

delen.

GABRIELLA

Wat zeggen de kinderen er van.

MIT

Ik heb er al iets van gezegd maar ze

hebben hem nog niet gezien. Dat zal

ik straks moeten ondervinden, ik ga

hem thuis voorstellen.

GABRIELLA

Is het met de goesting van je moeder.

MIT

Als het mijn goesting maar is.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               WOONKAMER KLABOTS            DAG

Charles, Esther en Vika zijn in de woonkamer. Mit komt binnen

met Gustaaf.

MIT

Dat is hij nu, Gustaaf Coestaert.

Jullie moeten hem nog gekend hebben.

Jij zeker moe en Charles. Je noemde

hem Taffetaf. Hij was kameraad met

vader. Staf heeft honger, moe wil

jij een eitje bakken voor Staf ik

moet naar de koer.

VIKA

Ik ken je moeder goed, Staf. Ik loop

regelmatig bij haar binnen. Ze heeft

mij verteld dat je terug bent na al

die jaren. Jij hebt overal gezeten.

STAF

Daar heeft zij geen zaken mee.

VIKA

Zij zegt het maar. Een koppel eitjes,

Staf.

STAF

Neen, vijf. Ik heb grote honger.

ESTHER

Dat hoor ik.

STAF

En jij bent Esther, Mit heeft veel

over jou verteld.

ESTHER

Veel in die korte tijd, ze kent je

nauwelijks.

MIT

(komt weer binnen) Ga maar zitten Staf,

terwijl ik koffie opschenk zal moe

het koppel eitjes bakken.

VIKA

Vijf. Ik weet dat we er nog zo veel

in huis hebben. Ik kan toch het

laatste ei niet bakken voor hem. De

kinderen moeten ook eten.

MIT

De kinderen eten geen eieren.

STAF

Ik heb echt grote honger.

Vika loopt de keuken in. Staf gaat aan de tafel zitten, Mit

begint de tafel te dekken.

STAF

Eten de kinderen een boterham mee.

MIT

Ik zal eens zien of er nog brood genoeg

is, anders moet een van de kinderen nog

om een brood.

STAF

Dat is een goed gedacht.

ESTHER

Ik heb geen tijd, ik moet weg.

CHARLES

Ik zal rijden, met de fiets ben ik zo

heen en terug. (loopt buiten met Esther)

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                ACHTERDEUR             DAG

ESTHER

Die heeft het nogal zitten. Hij is toch

onze vader niet.

CHARLES

Aan jou heeft niemand wat te zeggen.

ESTHER

Deze man toch zeker niet.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.              WOONKAMER          AVOND

Vika, Mit, Staf, Charles en Esther zitten aan tafel voor het

avondmaal. Ze eten soep.

STAF

Goede soep, Vika, maar ze is wat

aangebrand.

ESTHER

Die soep is niet aangebrand, Staf.

VIKA

Erwtensoep mag wat aangebrand zijn.

STAF

Voor de smaak, zeker. Waar staat dat

geschreven.

MIT

Ik wil over wat anders praten voor we weer

ruzie beginnen te maken. Er is al ruzie

genoeg in de wereld. Esther, loop je nog

met dezelfde jongen.

ESTHER

Ja, ma, ik loop nog met Jean.

CHARLES

Lopen? Liggen zeker.

STAF

(lacht hard) Pas maar op meisje dat je

niet met een pakje naar huis komt.

ESTHER

Moei je niet in ons huishouden, Staf.

Ik ben groot genoeg om te weten wat

ik moet doen.

STAF

Als je daar zeker van bent is het goed.

Ik mag me toch zorgen maken.

CHARLES

Waarom niet, we zijn mensen onder mekaar.

ESTHER

Maar ik ben zijn dochter niet. Ik in

geen geval.

MIT

Wat wil je daar mee zeggen.

VIKA

Nog iemand wat van mijn aangebrande

soep. Oei, ik moet naar Rikkepik. Hij

heeft zijn soep nog niet gekregen.

(staat op en loopt uit de kamer)

STAF

Dat is toch geen doen voor Vika, ze

kan toch niet blijven instaan voor Rik.

CHARLES

Rik zou het zonder oma niet overleven.

STAF

Zou dat zo erg zijn. En ze kan toch mee

naar het rusthuis.

MIT

Wat vertel jij toch, Saf. En Moe

wegsteken, dat kun je niet menen.

Dat gebeurt nooit. We zwijgen er

verder over.

CHARLES

Dat zal het beste zijn.

GUSTAAF

Ik ga een kippenhok bouwen in de tuin,

dan hebben we alle dagen verse eieren.

En boven de ren een duiventil. Ik zou

duiven willen houden, zoals iedereen.

Als ze niet goed vliegen zijn ze met

wat peper, zout en boter nog altijd

goed in de pan.

ESTHER

Een stadsmannetje dat hier komt boeren.

Heb jij daar wel verstand van.

GUSTAAF

Ik ben van hier. Ik ben hier

grootgebracht. Toen mijn vader nog

leefde zat die altijd met kippen en

een varken.

ESTHER

Een varken hebben we al.

MIT

Esther, nu is het wel geweest.

ESTHER

Ik bedoel Charles.

CHARLES

Mij uitlachen, daar is ze sterk in. Je

moet dat soms eens horen hoe ze mij

kleineert als er andere mensen omtrent

zijn.

ESTHER

Ja, en dan wordt hij zo rood als een

kalkoen en dan staan ze hem uit te

lachen. De meisjes lachen nog het

hardst.

GUSTAAF

Je moet je niet laten doen. Je

verweren. Je bent toch groot genoeg.

CHARLES

Tegen Esther? Dan komt ze het tegen

moeder zeggen en ben ik weer de dader.

GUSTAAF

Ik kan er niet tussen komen, ik mag

jullie vader niet zijn.

ESTHER

Wat zou je dan doen. Ons in de hoek

zetten, op mijn billen kletsen.

GUSTAAF

Jullie koppen tegen elkaar slaan dat de

vonken er af vliegen. Maar ik wil het

over wat anders hebben. Ik ga een auto

kopen, voorlopig een tweede hands.

CHARLES

Met geld van moeder.

GUSTAAF

Ieder de helft. Zij mag altijd

meerijden.

MIT

Wij mogen ook iets hebben. Ik zorg er

wel voor dat jullie verder kunnen

leren en zou willen dat jullie meer

jullie best deden. Vooral jij Esther.

CHARLES

Esther is een jongenszot.

ESTHER

En jij, ik heb het al gezegd, bent een

bleu, zo bleu als er geen meer zijn.

GUSTAAF

Bleu zijn gaat wel over. 

ESTHER

Als er geen meisjes van zijn leeftijd

meer overblijven. Alleen maar oude

vrijsters. Om wat onnozele streken

uit te halen ben je goed.

CHARLES

Als opkomen voor een ideaal onnozele

streken zijn.

GUSTAAF

Zorg er eerst maar voor dat je goed studeert

en Frans leert.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.              WOONKAMER           AVOND

Vika, Mit, Staf, Charles en Mit zitten aan de tafel.

CHARLES

Ik moet naar mijn kamer, ik heb morgen

een zwaar examen.

MIT

En jij Esther

ESTHER

Ik stop met mijn studies. Ik geraak er

toch niet door.

MIT

Wat zeg je? Wat ga je dan doen?

ESTHER

Trouwen.

 probeert zich in het gezin te nestelen.

Wil zich moeien in het leven van de kinderen.

Wil hij Rik uit het huis?

Mit die een auto koopt

Samenleving familie Klabots Gespannen tussen Staf en de kinderen

Esther die moet trouwen

Overlijden Rik en Vika

Charles die het huis uit moet onder druk ook van Esther omdat hij met Laurette  wil trouwen

Mit klaagt dat ze zo alleen zit nu iedereen uit het huis is op een goed jaar tijd.

Gustaaf wordt dement.

Mit wordt de eenzaamheid zelve.

Gaat naar rusthuis.

Er is veel te vertellen over Mit Janssens en Gustaaf Coestaert, niet altijd fraaie dingen al kan van Mit niet gezegd worden dat ze haar verantwoordelijkheid van gezinshoofd ontlopen is. Toen vaststond dat haar man Miel Klabots in de oorlog gebleven was, stond ze er alleen voor om haar kinderen groot te brengen en studies te laten doen en ze is blijven instaan voor haar broer Rikkepik en haar moeder Vika. Het huis was van haar, ze had het zelf gebouwd en ze heeft nooit een cent gevraagd als huur of bijdrage in het huishouden. Haar broers en zus kwamen heel af en toe even poolshoogte nemen maar moeien deden ze zich niet, Mit zou het ook niet hebben verdragen.

Alles samen heeft Gustaaf een kwart van zijn leven bij Mit bij ingewoond, de laatste tien jaar was hij zo dement geworden of uitgeleefd als men ze zelden ziet, van een andere wereld of zelfs een andere diersoort. Wat eerst op wat liefde leek, of beter wat genegenheid, geborgenheid voor de een, gezelschap en chauffeur voor de ander die van haar centen voor hem een tweedehandse auto had gekocht

Toen hij op toch respectabele leeftijd de geest gaf, voor zover er nog een geest in dat afgetakelde lichaam woonde, had Gustaaf in de vier windstreken volop van zijn leven proberen te genieten, misschien iets te veel zodat hij op het laatste te kort kwam, van geen hout meer pijlen wist te maken en blij mocht zijn dat hij bij Mit Janssens had mogen komen inwonen,

In hogere kringen zou het koppel Mit Janssens en Oktaaf Coestaert een verstandshuwelijk heten, de Duitsers noemden zoiets na de oorlog Onkelehe. Veel Duitse oorlogsweduwen huwden niet met hun vriend om hun oorlogspensioen niet kwijt te spelen. Mit was in hetzelfde geval, trouwen met haar vriend of minnaar en ze verspeelde de weduwetoelage waar haar man Miel Klabots zijn leven voor had gegeven. Nu, trouwen met Oktaaf was toch geen allerbest idee. Hij was gescheiden en van zijn loon ging een flinke hap naar zijn ex, de rechter had geoordeeld dat hij in de fout was gegaan en daar mocht hij voor opdraven. Een groot stuk van wat hij verdiende werd aan de bron ingehouden en op de rekening van zijn ex gestort. De kinderen van Mit, Charles en Esther, waren te oud om Oktaaf vader te noemen en zaten daar trouwens niet op te wachten. Hun oom kon hij niet zijn, daarvoor was zijn neus te groot.

Een arme luis was Gustaaf niet, maar het scheelde niet veel. Als jonge man had hij geen zit in ’t gat, hij was vroeg uit Hellebeek weggetrokken om in Brussel en veel verder weg tot in het buitenland zijn geluk te beproeven. Om te beginnen had hij niet lang genoeg school gelopen om een vak te kennen, maar hij was wel goed van aannemen en dat had toen nog enige betekenis.

Ouders van Mit

Zijn ouders, Lowie en Julie Coestaert, waren als zoveel dagloners geweest die van alles hadden gedaan om hun kinderen niet van honger te laten creperen sterven of van de kou te laten omkomen. Met de kleine op haar rug gebonden werkte ze bij de boeren, dat was praktischer om hem in doeken gewikkeld in een voor te leggen en hem de hele tijd te horen blèren, zoals platte kinderen doen. Als ze bij de boeren niet op het land werkten gingen ze aan de slag aan de steiger van de Deel, wanneer bij de groothandelaar in bouwmaterialen een steenrat geladen met baksteen uit Boom had aangelegd. Dan riep de baas Lowie en Julie op om de boot te komen lossen. Ze werkten het goedkoopste en het hardste zodat hij weinig of geen liggeld hoefde te betalen voor de boot van amper 50 ton. Op die dagen reden ze van bij het opkomen van de zon tot het donker werd met kruiwagens met hoog schot om per rit zoveel mogelijk stenen te kunnen laden (een vondst van W.F. Taylor door de Vlamingen gretig toegepast)), want ze werden per stuk betaald. Met de kermis stonden ze met een gehuurd draaiorgel in de grote café De Statie en draaiden voor een cent per dans de laatste nieuwe polka’s, mazurka’s, walsen en pardeblee’s en als na vier dagen en nachten het orgel nog heel was en de rollen niet beschadigd, schoot er soms wat kleingeld over. Op het einde van de dag hadden ze dan genoeg verdiend om voor twee dagen eten te kopen. Later vond vader Lowie min of meer vast werk in de oude brouwerij Steemans, tot die vanzelf onderuit ging, maar toen waren de kinderen al groot genoeg om voor zichzelf te zorgen en er was voor gezorgd dat zij een kleine steun kregen van de Openbare Onderstand om zich in het leven te houden, maar niet lang want ze waren allebei tot op de draad versleten.

Medelijden met Gustaaf. Hij doet zijn best omdat hij moet, maar speelt zo graag de baas.

Het is voor ons nooit duidelijk geweest of Mit Janssens en Gustaaf Coestaert in de tweede helft van hun leven van elkaar hebben gehouden, elkaar nodig hadden als planten in symbiose of elkaar gewoon hebben geduld omdat ze er alle twee profijt bij hadden.

Een echt goed huishouden was het stel Mit Gustaaf niet, daarvoor maakten ze te dikwijls ruzie, gemiddeld een keer per dag zat het er bovenarms op, plezierig voor de huisgenoten was het niet. Zo gaat het dikwijls tussen een gescheiden man en een oorlogsweduwe met een nogal duister verleden. Na de aftocht van de Duitse troepen en de terugkeer van de Britse en Amerikaanse legers naar hun vaderland was het rekruteringsveld van Mit zo danig gekrompen dat ze met iemand als Oktaaf vrede moest nemen.

Tot hij dement werd en met hem geen land meer te bezeilen viel. Een heel verhaal, over dat stel en de mensen uit hun omgeving is veel te vertellen en dat zullen we dan maar doen. Geen boek, een verhaal, dat is afgesproken.

De oorlog zat er voor veel tussen. De eerste man van Mit, Miel Klabots, was in de oorlog op zee gebleven en had twee jonge kinderen Charles en Esther achter gelaten. Mit was de dochter van Ware en Vika Janssens en de broer van Rikkepik die kort na elkaar gestorven zijn, Ware Janssens was al eerder vrij jong gestorven. Ze woonden lange tijd met zes gezellig en in een huis dat daar eigenlijk te klein voor was. In dezelfde periode trouwde Esther en verliet Charles met grote ruzie het huis. En plots zat ze nog alleen met Taffetaf in een huis dat nu veel te groot was geworden. Ze was blij dat ze Gustaaf nog bij zich had en ze hoopte dat ze nog enige jaren zou mogen profiteren van een rustige oude dag. Oktaaf kon autorijden en dat was haar naar de zin, en van haar centen had ze een vierpaardje gekocht, want zelf bezat hij geen rode duit, hij had nog niet genoeg om een bromfiets te kopen. Maar Taffetaf zijn verstand begon achteruit te gaan, hij lulde over een paard stierf kende hij niemand meer, nog het minste Mit die zo goed voor hem had gezorgd. Aan twee eieren in de pan had hij niet genoeg, als Mit vroeg of ze voor hem een eitje wilde bakken stak hij vijf vingers omhoog om vijf eieren te eisen die hij moeiteloos tot zich nam, zeer tot ergernis van haar moeder Vika, die nog leefde toen Mit haar ietwat ongure vriend als bed- en tafelgenoot dat hij nooit heeft gehad en als hij sporadisch helder van geest was gaf hij altijd af op Mit, op haar die zich over hem ontfermde toen hij berooid uit Brussel was weergekeerd en hem vers eten, een warm bed, kostuums en dus ook een auto verschafte. Het werd zo erg dat ze Taffetaf liet afvoeren en toen hij in huis nam. Op het einde was het uiteraard beter dat zo iemand stierf, hij zat in de weg, kostte alleen maar geld en het was misschien niet te laat om wat anders en wat beters te vinden, een beetje geluk misschien en in zijn geval moest de overheid hem maar ten laste nemen. Ze was nu, om het zo te zeggen, verlost van een blok aan haar been, maar ze werd er niet jonger op en de keerzijde van de medaille was dat zij nu niemand meer had en met zichzelf geen blijf wist, uitstapjes met de auto waren verleden tijd want autorijden stond zowat gelijk met een bovennatuurlijke gave. Haar kinderen zagen naar haar niet veel meer om, dat ligt in de natuur van de mens en het was ook voor een groot deel haar eigen schuld.