woensdag 26 juli 2017

04 FIRMIN EN ODIEL


Verhalen 4 en 5 zijn samengevat.




FIRMIN LESAGE EN ODIEL OTTEVAERE

Vierde aflevering van

MEER MOGEN WE NIET VERLANGEN

Originele script voor

 5 afleveringen van een dramatische

Tv-serie

Geschreven door

Jules De Cort

---

SYNOPSIS

Firmin.
Eerst een montage van de begrafenis van Leonie, de moeder van Firmin, de koffietafel in café De Volksvriend, het vertrek van de genodigden. Als de koffietafel is afgelopen gaat Firmin in de café nog een glas drinken en hij begint een praatje met Jacqueline, de dochter van de waard. Ze hebben vroeger een verhouding gehad maar die is afgesprongen doordat Jacqueline niet opgewassen bleek tegen de aanblik van de zieke moeder van Firmin, waar ze is van weggelopen. Het gesprek wordt alsmaar intenser, ze maken plannen en Firmin vergeet zijn afspraak met Marceline.

Odiel.
Twee pooiers vallen de Zanzibar binnen en willen Marceline meepakken voor hun winkeltje. Hortense de dienster vecht als een leeuwin voor Marceline maar wordt ruw neergeslagen. Dit voorvak komt terug in aflevering 5. Francine belt Odiel op en die ontfermt zich over Hortense. Dan volgt de avontuurlijke levensloop van Odiel tijdens en na de oorlog. Hij is tenslotte

loodgieter en levensgenieter geworden. Trekt zich het lot van Hortense aan en neemt haar in huis. Samen vormen ze een  dat elkaar wonderwel verstaat.

_____________________________________________________

FADE-IN

INT.                 GELAGZAAL STATIE        DAG

De gewone bezoekers van café de Statie zitten aan hun tafel of staan aan de toog.

VICTOR
Ik heb verteld van Marceline Heremans en
Gilbert Servaes. Veel heb ik uit hun eigen
mond vernomen, ik ben nu eenmaal een
bezeten luisteraar en kroniekschrijver
zonder lezerschare. Firmin Lesage is niet
van hier, hij is van Nederzele, dat is
met de auto een half uur van hier. Ik ben
er proberen achter te komen hoe het met
hem is vergaan, nadat hij Marceline zo
schandelijk voor schut heeft gezet. Ik
heb de tijd niet om daar een halve dag op
onderzoek uit te gaan, maar Odiel de
loodgieter heeft dat wel gedaan. Odiel
is erg gesteld op Marceline, hij kan niet
goed verdragen dat iemand haar zeer doet
en hij is ginder gaan rondneuzen. Ik heb
hem het verhaal laten doen van een man
die eieren voor zijn geld heeft gekozen,
helemaal ongelijk kun je hem niet geven,
hij is niet verplicht om er een
filantropische levenshouding op na te
houden, maar mooi is het niet.

CONSTANT
Spreek gewone taal, Vik, dan zullen de
mensen je verstaan, dat doe ik ook voor
de gazet. Maar wat is er mis mee dat die
Firmin eieren voor zijn geld heeft
gekozen. Marceline is een prostituee en
rijk zal ze niet zijn.

ODIEL
Niet alles in het leven moet gaan om
geld, Constant. Die Firmin is een
windhaan en een dikke profiteur. En
als je Marceline wat beter zou kennen
zou je haar geen prostituee noemen.

GERMAIN
Begin maar te vertellen Odiel, met alle
details.

ODIEL
Ja Germain. Maar niet de details waar jij
op zabbert.

VICTOR
Ik neem notities, zoals een journalist
als Constant dat zou doen.

CONSTANT
Een moderne journalist heeft een
bandopnemer.

ODIEL
Mag ik met mijn verhaal beginnen. Ik
ben na de begrafenis van de moeder van
Firmin naar het café geweest waar de
koffie werd gehouden en heb de mensen
proberen uit te horen over wat Firmin
vroeger deed. Hij moet kennis gehad
hebben met een andere vrouw voor hij
iets met Marceline begon. Dit heb ik
kunnen oppikken ...

DISSOLVE

FADE-IN

MONTAGE

EXT.              BOERDERIJ FIRMIN        MORGEN

De lijkauto stopt voor de slecht onderhouden boerderij van FIRMIN LESAGE. Het is warm op deze broeierige augustusdag. Weduwe Lesage, bij name Leonie Schoeters, is gestorven en wordt begraven. Twee lijkbezorgers dragen de kist naar buiten
en laden ze in de lijkauto. Er is wat volk samengetroept voor de boerderij. Firmin Lesage opent de rouwstoet, er loopt niemand naast hem. Na tien, twintig passen beginnen de mensen achter zijn rug zacht te praten. Halverwege de weg naar de kerk staat de priester midden op straat de lijkstoet op te wachten, hij slaat een kruis met zijn  kwispel en brengt Firmin, die loopt te denken, terug tot de werkelijkheid. Het volk houdt even zijn mond als de herder een soort zegen uitspreekt en nog enkele onduidelijke gebaren maakt. Vervolgens neemt hij het voortouw van de dodenoptocht. In de rouwmis, in een voor geen kwart gevulde kerk, wordt minder gepraat. De priester heeft het in korte woorden over de overledene en richt woorden van troost tot Firmin. Na de rouwmis en het In Paradisum blijven de rouwenden met een kleine dertig over om de baar te volgen naar het kerkhof. Bij het graf mompelt de priester de opgelegde gebeden, licht zijn hoedje en is weg. De grafdelvers schieten de eerste kluiten aarde op de hol klinkende kist. De begrafenis van moeder Lesage verloopt in de grootste onverschilligheid. Op de weg terug van het kerkhof komt Firmin zonder het te willen in gesprek met een oom, een neef, andere verre familieleden en kennissen. Zij hebben, zeggen ze, zijn moeder Leonie heel goed gekend maar haar in twintig jaar niet meer gezien. Dan is het zogezegd de beurt aan Firmin om iets over zijn moeder te zeggen, dat is moeilijk want zij is een jaar stervende geweest en luisteren doen ze toch niet. De optocht komt terug in het dorp en Firmin zegt luid dat de koffietafel gedekt staat in het zaaltje achter café De Volksvriend. Ze lopen binnen en gaan aan de tafels zitten waar broodjes ham en kaas en brioches in schotels gereed staan. Als ze genoeg gegeten hebben en sommigen glimmen van het zweet, laat Firmin bier en borrels aanrukken. De familieleden praten onder elkaar en zijn het er onderling over eens, dat ze elkaar te weinig zien, op trouwfeesten of teraardebestellingen. Een vraagt waarom Firmin nog niet getrouwd is. Firmin begint uit te leggen dat de grote oorzaak van zijn vrijgezellendom is dat zijn moeder zo lang in de weg had gelegen, maar niemand luistert nog naar zijn uitleg. Zo rond een uur of vijf loopt het zaaltje leeg. JACQUELINE, de dochter van FELIX de waard van De Volksvriend, begint af te ruimen. Het is het teken voor Firmin om in het eigenlijke café op een barkruk te gaan zitten en nog een glas te drinken. Jacqueline tapt hem een glas bier en staat hem te bekijken.

JACQUELINE
Aan wat zit je te denken. (loopt weer het
zaaltje in)

FIRMIN
(roept haar na) Aan vroeger. Aan mijn moeder.
Aan jou zelfs.(V.O.) Toen heb jij je niet
van je beste kant laten kennen.

DISSOLVE

FADE-IN

FLASHBACK

INT.                KELDERKAMPER        DAG

LEONIE de zieke moeder van Firmin zit rechtop in bed. Firmin staat naast het bed.

LEONIE
Ik voel mij een beetje beter, die
straffere medicamenten hebben mij
goed gedaan. Wanneer ga je eindelijk
eens achter een boerin. Ik ben er
niet lang meer

FIRMIN
(op haar voeteneind) Je mag zo niet praten
moeder. De geneeskunde kan veel
tegenwoordig. Maar waar vind ik nog
iemand die wil zorgen voor de dieren en
mee op het veld wil staan. Op het
eerste gezicht zie ik niemand van mijn
leeftijd. Misschien die Jacqueline uit
De Volksvriend, maar daar zal mijn
staartje wel te kort voor zijn en zij
is geen boerin. Ze mag gezien worden
maar ze is nog niet aan een man geraakt
hoewel ze de dertig voorbij is. Daar
moeten redenen voor zijn. Misschien is
ze te kieskeurig geweest omdat ze zich
als cafédochter een graadje beter achtte
of omdat het keurclubje waar ze vroeger
lid van was uiteengevallen is in paren
en door toeval of door kwade wil
Jacqueline alleen is achtergebleven. Ze
staat nog altijd achter de toog te
tappen. Als ze niet uitziet is ze binnen
tien jaar een verzuurde oude vrijster.
Misschien ligt daar mijn kans, een
bezoekje aan De Volksvriend kost mij niet
meer dan een pils of twee.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.           GELAGZAAL VOLKSVRIEND       KORT NA DE MIDDAG

FIRMIN
(komt gelagzaal binnen, een beetje onzeker. het
is stil in de gelagzaal, weinig volk. Jacqueline
zit in een weekblad te bladeren. hij gaat
aan een andere tafel zitten) Een trappist,
een dubbele graag.

JACQUELINE
(Jacqueline gaat achter de tapkast, maakt een flesje
open en giet de inhoud in een glas. brengt het glas
naar Firmin en neemt plaats tegenover hem) Hier is
je patersbier.

FIRMIN
Het is stil, je kunt een vlieg horen zoemen.

JACQUELINE
Twee ook.

FIRMIN
Je ziet er goed uit.

JACQUELINE
Wat had je dan verwacht. Voor iemand die
niet getrouwd is bedoel je. Jij bent toch
ook niet getrouwd.

FIRMIN
Zie ik er ook goed uit?

JAQUELINE
Je doet zo ongewoon, anders dan anders,
heb je thuis al liggen drinken?

FIRMIN
Ongewoon? Dat kun jij niet weten, je kent
mij niet in mijn gewone doen. Ik kom hier
nog raar of zelden en ik ben hier nooit
veel geweest.

FELIX
(vader van Jacqueline, komt in de gelagzaal)
Blij je nog eens te zien, Firmin. Dat is
wat geleden. Het weer zou mogen omslaan.
Het is veel te droog voor de tijd van het
jaar. Het zou eens goed mogen regenen.

FIRMIN
Dat moet je een boer niet vertellen. Maar
droog is het nog niet en als het een keer
begint te regenen weten ze niet van
ophouden.

FELIX
Hoe maakt je moeder het? (verlaat de
gelagzaal door de keukendeur)

FIRMIN
Mijn moeder … O, hij is al weg, de tijd
niet meer om te luisteren naar wat de
mensen te vertellen hebben. Mijn moeder,
serieus en het is spijtig dat ik het zo
moet zeggen, is ongeneeslijk ziek. Ik
kan van haar bijna niet weg en het werk
ligt maar te wachten, het glijdt door
mijn vingers als droog zand.

JACQUELINE
Dat is mooi gezegd, maar in wezen stapelt
het werk zich op, het blijft liggen.

FIRMIN
Heb ik mij onhandig uitgedrukt? Ik heb
niet de gewoonte een stuk van mijn ziel
bloot te leggen, ik zit daarginds op mijn
boerderij, niemand om tegen te praten dan
de dieren, ik kon evengoed in de Far-West
wonen, twintig mijl van het eerste huis
weg. Jij hebt hier nog aanspraak.

JACQUELINE
Aanspraak, als je dat zo kunt noemen, de
prietpraat van snotneuzen die zichzelf
staan uit te lachen of venten van boven
de vijftig die denken dat ze plezant
moeten zijn met wat vuile klap. Voor mij
mag pa zijn Volksvriend sluiten. Mijn
enige vermaak is af en toe een cinema in
Lier.

FIRMIN
Naar de cinema ben ik weinig geweest, dat
zou ik wel eens willen doen, ik heb in
mijn hele leven nog geen drie films gezien.
Hier in de parochiezaal, vroeger jaren,
iets over Groene Weiden in zwart-wit,
negers die het bijbelverhaal
uitbeeldden, veel zongen en naar de
hemel gingen. Ik ben er niet veel van
vergeten.

JACQUELINE
Dan moet je maar eens meegaan, er is in
de cinema tegenwoordig nog wel wat
anders te zien. Ik ben een beetje blij
dat ik nog eens kan praten met een man
van mijn leeftijd. Heb jij geen diploma
van iets.

FIRMIN
Ik heb de tuinbouwschool gedaan en ik erf
een groot stuk grond. Het ene sluit op het
andere aan.

JACQUELINE
Daar kan ik niet veel op zeggen.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                  UITGANG BIOSCOOP          DAG

Een paar weken later. Jacqueline en Firmin komen uit de bioscoop. Ze lopen naar zijn jeep, stappen in, rijden naar De Volksvriend waar ze uitstappen en de gelagzaal inlopen.

INT.                  GELAGZAAL                AVOND

Er zit nog wat volk. Firmin nestelt zich op een barkruk en drinkt een glas bier of twee. Als de laatste verbruiker vertrekt sluit Jacqueline de deur en doet het licht uit. Ze stoeien wat en zoenen elkaar zeer innig.

JACQUELINE
Ik ben geen heilige die tegen elke prijs
haar broek wil aanhouden.

FIRMIN
Ik ben ook geen sint.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                   GELAGZAAL             AVOND 

FIRMIN
Ik heb mijn broek weer aan.

JACQUELINE
Ik doe de mijne niet meer aan, het is
de moeite niet meer, ik woon hier en ik
ga zo naar bed.

FIRMIN
Jacqueline, we zijn zo goed als verloofd,
je moet eens meekomen naar mij thuis,
goedendag zeggen tegen mijn moeder en
mijn boerderij even bekijken. Ze stelt
niet veel voor, maar er is wat van te
maken als moeder er niet meer zal zijn.
Ik heb veel grond en grond is geld.
En nu moet ik vertrekken want het komt
weer op in mijn broek en ik mag moeder
niet te lang alleen laten.

DISSOLVE

FADE-IN

INT.              WOONKAMER BOERDERIJ            DAG

FIRMIN
(is in de weer om het wat proper te maken. stopt
stapels vuile was die in de keuken op stoelen
liggen weg, gaat in de woonkamer met een stofdoek
over de meubelen. loopt de kleine trap op naar
de kelderkamer waar zijn moeder Leonie ligt.
de moeder is doodziek, er blijft niet veel van
over. hij helpt haar uit bed, helpt haar een
voorschoot aan te trekken over haar nachtjapon
en draagt haar praktisch naar beneden. hij zet
haar in een rieten stoel met leuningen)

LEONIE
Dat is een nieuwe voorschoot, Firmin, die
zal ik niet meer verslijten.

FIRMIN
Neen moeder, dat mag je niet zeggen. Nu ga
ik Jacqueline uit De Volksvriend halen.
Zal het gaan?

LEONIE
Ja jongen, je weet dat ik op mijn tanden
kan bijten. Ik ben blij dat ik haar eens
zal mogen zien.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                 CAFE DE VOLKSVRIEND       DAG

De jeep van Firmin staat voor de deur. Firmin helpt Jacqueline instappen.

FELIX
Het zal nog goed komen met ons
Jacqueline, Firmin is geen
flierefluiter van niksmendalle.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                 BOERDERIJ                DAG

De jeep van Firmin vertraagt voor de boerderij, rijdt op de oprit en stopt op het erf. De staldeur is naast de voordeur. Het erf en het huis zijn volstrekt niet onderhouden. Ze stappen uit.

FIRMIN
Ik heb geen tijd om mijn erf en het huis
te onderhouden. Ik zou de schilder moeten
laten komen maar dat is zo met een man
alleen, geen vrouw die er achter zit. Kom
we lopen binnen langs de achterdeur, ik
krijg de voordeur niet meer open zonder
ze uiteen te trekken.

Ze lopen achter om. Ze lopen eerst door de keuken. Jacqueline haalt haar neus op.

FIRMIN
De koeien staan op de wei. Ik heb er nog
twee en plaats voor tien. Ik zou de stal
eens moeten uitmesten maar nog geen tijd
gehad. Er zijn mensen die prijs stellen
op de stalreuk, als het maar niet
overdreven is.

Ze lopen de woonkamer in. Moeder Leonie is helemaal uitgeput in haar zetel in slaap gevallen. In haar slaap ligt ze te gorgelen en blaasjes te maken

FIRMIN
(in de war, hij wijst naar een stoel) Neem
plaats. Moeder doet een poos, ze is erg
ziek, lang zal ze het niet meer trekken.
(pakt de fles porto uit de kast en zet er
twee glazen naast. het zonlicht speelt in die
glazen en er zijn duidelijke lipafdrukken te
zien op de glazen)

JACQUELINE
(nipt van haar glas en kokhalst)

Moeder is erg onrustig en Firmin maakt haar wakker, helpt ze overeind en steunt haar op weg naar haar bed. Half wakker probeert Leonie een glimlach naar Jacqueline maar komt niet verder dan een grijns die je beter niet onder ogen komt.

FIRMIN
Mijn verontschuldiging voor mijn moeder.
Ze kan niets meer alleen, de buurvrouwen
komen haar af en toe wassen, maar ik kan
die mensen daar niet alle dagen mee
lastig vallen. Hier is een vrouw op haar
plaats. (loopt met moeder de kelderkamer op)

JACQUELINE
(Jacqueline staat op, neemt haar handtas van
de tafel, wrijft met een hand over de onderkant,
met lichtjes verheven stem) Ik loop even naar
buiten. (haast zich naar buiten)

FIRMIN
(Firmin heeft zijn moeder nog in zijn armen,
helpt moeder in bed en kijkt door het raampje
van de kelderkamer en ziet Jacqueline
weghollen) (mompelt) Dat is geen manier voor
een volwassen vrouw die bijna mijn
verloofde was.

LEONIE
(tilt haar hoofd van het kopkussen) Heb je
de koekjes op tafel gezet? Ach, was
ik maar dood, dan zat ik niet meer in
de weg.

FIRMIN
Zwijg daarover, moeder. (dekt haar toe
en loopt naar buiten)

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                  BOOMGAARD             DAG  

FIRMIN
(staat in de schaduw van een grote perenboom.
Hij laat zijn tranen de vrije loop (V.O.)
Eenzaam en alleen wil ik niet meer leven.
Ik wil iemand naast mij hebben, een
vrouw, desnoods een slet, als ze mijn
moeder maar verdraagt en verzorgt en
haar mee oppast. En ik heb ook mijn
behoeften. Ik ben maar een eenzame man.

DISSOLVE

FADE-IN

MONTAGE
FIRMIN
(toert met zijn jeep in de verre omgeving. Hij
stopt op een grote verkeersweg voor een
hoerenkast. het meisje in het uitstalraam verlaat
haar post. na een tijd komt ze terug postvatten
in haar rieten zetel en Firmin komt buiten en
vertrekt met zijn jeep. stapt een gewone
drankgelegenheid binnen. praat met het meisje
achter de toog. betaalt een rondje. dan komt een
knappe kerel binnen die het meisje een tongkus
geeft. Firmin vertrekt. stapt thuis moedeloos
uit zijn jeep en gaat naar moeder kijken.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.               ZANZIBAR        AVOND
FIRMIN
(stopt met zijn jeep voor de bar. gaat binnen
als Marceline haar show opvoert)

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                 GELAGZAAL           AVOND

MARCELINE
(komt na haar optreden bij hem staan en kijkt
hem aan met droeve ogen)

FIRMIN
(V.O.) Die half blote danseres doet mij
iets. Dit is geen taaie hoer die het
alleen doet voor geld, zij kan niet
anders zijn dan een slachtoffer van
het noodlot. Ach, ik met mijn
medelijdend hart.

DISSOLVE

FADE-IN

MONTAGE

(Snelle herhaling van deze scènes uit de aflevering MARCELINE). Tweede bezoek vier dagen na het eerste. Er gebeurt niet veel meer dan een kort gesprek met Marceline. Met zijn vierde bezoek leert Firmin Marceline beter kennen en mag hij mee naar boven. Vrijt met haar. Neemt haar mee om op zijn moeder te passen. Brengt haar weer naar de Zanzibar en spreekt af om haar te komen halen na de begrafenis van zijn moeder.

DISSOLVE

FADE-IN

INT.                GELAGZAGZAAL VOLKSVRIEND        DAG

FIRMIN
(nog aan de toog) (V.O.) De begrafenis is
voorbij, de familieleden zijn weg, het
is tijd om mijn belofte te houden en
Marceline te gaan ophalen. Jacqueline
heeft mij verraden. Wie is de beste
in bed. Jacqueline eigenlijk, maar is
dat alles, is ze niet meer waard dan
alleen maar dat. Aan wat zit ik hier
verdomme te denken op de begrafenisdag
van mijn moeder.

JACQUELINE
(komt weer achter de toog) Je zit hier zo
te peinzen. Toch geen slechte gedachten.

FIRMIN
Ik heb nooit slechte gedachten en zeker
niet op een dag als vandaag.

JACQUELINE
Ik moet nog wat helpen opruimen. Ik ben
hier direct weer.

FIRMIN
(mijmert verder) (V.O.) Op een keer heb ik
Marceline gevraagd of ze van mij alleen
is. Ze reageerde kwaad, wat denk je wel
van mij. Hortense en ik wij drinken een
glas, lachen, dansen, maken het de
klanten naar hun zin, spelen zelfs met
de kaarten hoewel ik dat niet goed kan,
maar anders gebeurt hier niet veel. Ja
maar, op sommige avonden dans jij solo
en laat iedereen alles zien. Maar daar
blijft het bij, ze moeten van mijn lijf,
blijven, het is niet meer dan een strip-
tease. Maar je pakt nog altijd geld van
mij aan. Dat geld is voor Francine, die
wil haar huur, daar gaat ze niet van af.
Neem mij mee, dan kost het je niets. Ik
kan nuttig zijn op een boerderij. Dat is
moeilijk met moeder, wat zou die niet
zeggen, ze is heel erg katholiek. Nog
geen week geleden kon moeder alleen niet
meer recht zitten in bed. De dokter is
gekomen en die wist te vertellen dat het
er niet goed uitzag, ze mocht niet uit
bed komen. Hij zou iemand moeten vinden
om haar te verzorgen, feitelijk had ze
bewaking nodig, er kon van alles gebeuren.
En het zou niet slecht zijn als de pastoor
eens kwam zien. Dan ben ik naar
Marceline gereden, ze was direct gereed
om mee te komen en voor moeder te zorgen,
dat zou Jacqueline nooit gedaan hebben.
Moeder is dood en nu moet ik haar gaan
halen. Nu. Eerst nog een pils, mijn
zesde nog maar.

JACQUELINE
(komt weer achter de tapkast) Hé dromer,
ik ben klaar in het zaaltje. Zit je aan
je moeder te denken.

FIRMIN
Aan wat anders. (grinnikt)

JACQUELINE
Je grinnikt.

FIRMIN
Ken je mij zo goed dat je het verschil
ziet tussen grinniken en een bittere
glimlach.

JACQUELINE 
Neen, daar heb ik de tijd niet voor
gehad.

FIRMIN
Het was geen schunnige gedachte die ik
had, geen opwelling.

JACQUELINE
Dat neem ik aan, je moeder is pas
begraven.

FIRMIN
Ik zit aan mijn toekomst te denken die
nu voor mij open ligt. Als ik op mijn
tractor zit denk ik alleen aan de
grootsheid van de boerenstiel,
korenvelden als wiegende zeeën,
lenteregen die de omgeploegde grond
vet doet glimmen. Mijn kloten, ik zou
nogal wat liever in een warme serre
vroege selderij zitten te snijden en
een hoop geld verdienen, daar heb
ik een vrouw voor nodig en geen
zieke moeder.

JACQUELINE
Zo, en kom ik nog voor in het stuk.

FIRMIN
Jij, jij gaat lopen als het moeilijk
wordt, wat zou je doen als ik op een
dag zo ziek ben dat ik in bed schijt
en kots. Weer gaan lopen.

JACQUELINE
Ik zou mijn neus dichtknijpen, de
lakens aftrekken en die te wijk zetten
in een grote kuip die ik onder de
kraan zou zetten en het water laten
lopen.

FIRMIN
Zou je dat doen? Ach, laat maar. Jij
wilt niet weg van hier van je
volksvrienden om bij mij tuinierster
en wasvrouw te worden.

JACQUELINE
Je zou het eens moeten weten. (legt
een hand op de arm van Firmin en loopt weer
het zaaltje in)


ODIEL OTTEVAERE komt de gelagzaal in en gaat in een hoek zitten van waar hij Firmin in de gaten kan houden. Er zitten nog een aantal andere gasten aan de tafeltjes.

ODIEL
(luistert naar wat de mannen aan de andere tafel te
vertellen hebben)

EEN MAN
Het lijkt weer goed aan tussen Jacqueline
en die boer.

TWEEDE MAN
Ja, een tijd leek het erop dat ze op
trouwen stonden maar ineens was het
uit. Wat stond er in de weg dat het
nu weer goed schijnt te komen.

EERSTE MAN
De moeder zeker, zie je Jacqueline al
ziekenverzorgster spelen en stront vegen.


ODIEL
(loopt naar Firmin) Firmin, wie zijn
beloften niet vervult krijgt een bult.

FIRMIN
Ken ik jou?

ODIEL
Moet wel, van de Zanzibar. Marceline
zit op jou te wachten. Je hebt je woord
gegeven, op het hoofd van je moeder.

FIRMIN
Luister man. Ik dacht dat ik een
deugdzaam meisje  gevonden had, maar
ze is een hoer die het doet voor geld.

ODIEL
Wil ik je gezicht eens uitvegen.

FIRMIN
Wie ga je daar voor bij halen, prutsvent.

ODIEL
Je vergeet dat ik commando geweest ben,
ik kan iedereen meester die hier binnen
zit. Maar je bent geen stamp tegen je
kloten waard en dat zal ik haar gaan
zeggen. Dag. (loopt naar buiten voordat
Jacqueline hem ziet))


FADE-OUT

FADE-IN

INT.             GELAGZAAL             AVOND

Het is veel later geworden. De zaal is leeg, Felix en zijn vrouw zijn slapen. Jacqueline knipt het licht uit en doet de buitendeur op slot. Firmin zit nog altijd op zijn barkruk en zij komt in de duisternis naast hem staan, tastend, trekt zijn rits open.

JACQUELINE
Hier moet ik zijn. Voelen dat je nog
een jongen bent.

FIRMIN
Je laat er geen gras over groeien.

JACQUELINE
Ik ben er klaar voor.

FIRMIN
Klaar voor wat. Vandaag is mijn moeder
begraven, je hebt het zelf nog gezegd.

JACQUELINE
Wat heeft dat er mee te maken. Ze is en
blijft begraven. Ik ben er klaar voor
om wat geld in je bedrijf te stoppen. Je
boedel stelt niet veel voor. Met nog wat
runderen erbij en een lap grond met maïs
en voederbeten en daar nog wat tarwe bij,
kom je nog niet heel ver, dan blijf je
een keuterboer. Maar wat je daar laten
horen hebt over een tuinbouwbedrijf, dat
staat me wel aan, dan komt de zakenvrouw
in mij boven. Bloemen telen dat is proper
werk en het brengt winter en zomer op en
het is zo romantisch.

FIRMIN
Romantisch lieve god, wat wil je daar mee
zeggen. In de tuinbouw valt altijd hard te
werken, nooit gedaan met je werk. En als ik
met mijn landbouwdiploma nu eens zou
besluiten om naar Kongo of een ander land
te trekken. Hoe romantisch is het dan nog.

JACQUELINE
Naar de warme landen, waarom niet. Daar
lopen de vrouwen naakt. (begint zich te
ontkleden)

FIRMIN
Wat doe je nu?

JACQUELINE
Oefenen voor de tropen.

FIRMIN
Gekke vrouw. Doe je dat zo voor alle
late klanten.

JACQUELINE
Ik ben niet gek. Ik heb alleen wat zitten
rekenen en navragen. Als een bloementeler
het wat aan boord legt moet hij geen vies
werk doen. Plukken en leveren, het
aantrekkelijke en hartverwarmende werk,
het zware en vuile werk laten we doen door
een Sikh of een weggelopen Roemeen. In het
zwart natuurlijk.

FIRMIN
We? Is dat ons vijfjarenplan.

JACQUELINE
Voordat alles op zijn poten staat, serres,
verwarming, bevloeiing? Vijf jaar minimum.


FIRMIN
Daar moeten we morgen eens serieus over
praten, we hebben een overgangskapitaal
nodig. Maar nu moet ik eerst mijn broek
afstrepppen.

JACQUELINE
(leidt Firmin naar een cafétafel en gaat er
op zitten. hij gaat tussen haar dijen staan
en zij fluistert) Duw maar, er staan
rubberen pootjes onder de tafel, ze
blijft staan en maakt geen lawaai.

FIRMIN
In bed zou toch wat anders zijn maar dan
weer minder geriskeerd, wat toch ook zijn
charme heeft. (V.O.) Marceline. Ach wat
moet ik mij van dat mens  aantrekken, ze
zal  beginnen blaten om haar jong,
het gaat mij geld kosten en het is
niet van mij. En die chique meneer die
achter haar aan zat, veel geld
spendeerde aan champagne, zijn ogen
van haar niet kon afhouden, heimelijk
knipoogde en Marceline die terug
knipoogde, dat had ik goed in de
gaten, wat was er daar mee, met die
meneer. Ik ben niemand wat schuldig,
ik ben haar blijven betalen. Ik bewijs
haar een dienst, bij mij zou ze moeten
werken en bij die meneer moet ze zich
alleen maar wat opmaken en gaan liggen.
Ik weet het, het zijn verontschuldigingen
maar het zijn goede verontschuldigingen.

DISSOLVE

FADE-IN

INT.                   CAFE STATIE              DAG

ODIEL
Ik ben dan maar naar huis gereden, het
heeft weinig zin te vechten voor een
verloren zaak. Meer weet ik niet van
Firmin. Hij is zeker geen barmhartige
Samaritaan die mensen in nood helpt,
maar ja, hij is niemand wat schuldig.

VICTOR
Toch wel, hij heeft maanden, een jaar
van haar geprofiteerd.

GERMAIN
Ik hoop dat ze hem heeft doen afdokken,
dat houdt ze er dan toch aan over.

CONSTANT
In die kringen gaat een flink stuk van
wat de meisjes opstrijken naar de
hoerenwaardin. Of naar de souteneurs.

ODIEL
We weten wat er die avond in de Zanzibar
is gebeurd, ineens waren ze daar, de
souteneurs, de smeerlappen. Die avond
dat Firmin niet omzag ...

DISSOLVE

FADE-IN

INT.             GELAGZAAL ZANZIBAR        AVOND

Marceline en Hortense zitten aan hun gewone tafel bij het venster, Francine staat achter het buffet. De twee mannen in leren jekkers, echte bikkers, die een paar weken geleden met Francine geheimzinnig hebben staan praten, komen binnen en stellen zich aan alsof zij de baas zijn van de Zanzibar. Ze spreken Vlaams met een Frans accent. Een van de twee komt bij Marceline staan.

EERSTE BIKKER
Heeft la patronne u gezegd welke mooie
toekomst wij voor u geregeld hebben.

MARCELINE
Ik zal mijn eigen toekomst zelf wel
regelen. Tot nader orde werk ik op de
vrije markt.

TWEEDE BIKKER
Dat is maar flauw. (hij dwingt Marceline om
met hem te dansen, zonder muziek, hij plooit
een valse grijns op zijn gezicht) U mag gaan
inpakken, emballer, we nemen u mee naar
waar het beter is.

MARCELINE
(schudt verschrikt neen, maakt zich los en
loopt tot bij Hortense) Ik heb er genoeg
van, daar doe ik niet aan mee. Jullie
willen mij fulltime in een bordeel doen
werken. Merci Francine dat je mij hebt
willen verkopen. Ik blijf geen dag
langer in de Zanzibar.

De twee zware jongens komen op de vrouwen af. Een pakt Marceline vast en draait haar arm om, de andere geeft haar striemende meppen met zijn vlakke hand in haar gezicht. Hortense kan het niet aanzien en springt op de rug van een van de twee maar die gooit haar af en met twee varen ze op haar, trappen en boksen erop los. Ze trappen op haar hoofd, haar borsten, haar buik, tussen haar benen tot ze niet meer beweegt. Bezoekers boven hebben de herrie gehoord, de deur naar de kamers gaat open en dicht, er klinken haastige voetstappen in de gang. De overvallers zijn op hun hoede, knikken naar elkaar en vertrekken.

EEN BIKKER
Dit is een voorschotje, liefje. We hebben
je pijn gedaan zonder je te schenden. We
komen terug om onze zaken af te handelen.
(ze lopen alle twee naar buiten)

CUT

FADE-IN

INT.                GELAGZAAL ZANZIBAR        AVOND

ODIEL
(komt binnen gestormd) Francine heeft mij
gebeld. Wat is er gebeurd. (kijkt
verbouwereerd op Hortense en Marceline) Je
had mij niet moeten bellen maar de
politie en een ambulance laten komen,
stomme kut.

FRANCINE
Ik zou dit liever willen stilhouden,
kun jij ze niet wegbrengen naar een
dokter en zeggen dat ze gevallen zijn.

ODIEL
Onnozel kieken, wil ik ze naar een veearts
brengen. Als zij het niet overleeft is het
moord. Wat is hier eigenlijk aan de hand.

FRANCINE
We zijn door twee mannen overvallen.

MARCELINE
Niet waar, ze heeft mij verkocht aan de
mekken uit de stad, ze kwamen mij halen
en Hortense is tussenkomen.

FRANCINE
Marceline weet niet wat ze wil, hoe
goed ze het kan hebben, vijf keer meer
verdienen dan hier en een luxeleven.
Dan hadden we deze bazaar niet gehad.

MARCELINE
Als callgirl, ik had het kunnen weten
dat je mij had doorverkocht, jij smerige
teef, dat wil ik niet, ik wil hier uit,
ik zit al veel te lang in dit leven. En
ze komen terug.

ODIEL
Roep mij dan maar, dan kan ik er de vloer
mee aanvegen. Maar dat is voor later,
jullie eerst laten oplappen. (ziet
Hortense liggen) Was ik in de Zanzibar
geweest, dan had ik die twee ploerten hun
vaderons leren bidden en dan hun koppen
tegeneen geslagen dat de hersenen eruit
spatten. Ik breng die twee naar de spoed.

FRANCINE
 Daar gaan ze de politie erbij halen.

ODIEL
Zeker en vast, anders doe ik het zelf.

MARCELINE
(strompelt op eigen kracht in de auto van Odiel.
kreunt) Wat een dag, wat een dag.

ODIEL
(tilt Hortense op, ze kermt van de pijn. met
de hulp van Francine die aan de overkant van de
auto aan haar voeten trekt, duwt hij haar op de
achterbank. vertrekt)

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                SPOEDOPNAME            AVOND

Verplegers leggen de twee vrouwen in de verzorgingskamer op een brits en beginnen ze uit te kleden. Odiel moet de kamer verlaten. Terwijl hij wacht neemt een van de artsen de telefoon op en belt de politie. Na een half uur roept de arts Odiel binnen.

ARTS
Meer schrik dan erg voor deze, (wijst op
Marceline) twee blauwe ogen en een dikke
lip, dat geneest vanzelf, die zwellingen
zijn zo weer weg, de arm is lichtjes
gekneusd, je mag ze mee naar huis nemen.
Maar die andere, dat ziet er lelijk uit,
die moet opgenomen worden. Ze krijgt
een pak hechtingen, ze heeft verscheidene
ribben gebroken en zal veel pijn
doorstaan als ze ademhaalt of zich
beweegt en inwendig weten we het nog niet,
ze moet nog doorgelicht worden.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               KAMER IN ZIEKENHUIS             AVOND

Twee politiemannen zitten aan een bureau. Ze praten met Odiel en Marceline.

POLITIEMAN
We moeten een verslag opmaken en de
getuigen horen.

ODIEL
Ik ben geen rechtstreekse getuige, vraag
het Marceline, dat is een slachtoffer,
die was er bij.

MARCELINE
Jullie moeten in de Zanzibar met de
waardin Francine gaan spreken, die kent
de aanranders persoonlijk, ze heeft er
mee te maken.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.                   PARKING ZIEKENHUIS          AVOND

Marceline loopt aan de arm van Odiel. Ze heeft pleisters op haar gezwollen gezicht en een verband om haar arm.

ODIEL
Ik breng je niet terug naar de Zanzibar,
die varkens zijn in staat de Zanzibar
opnieuw binnen te vallen en ik kan niet
dag en nacht op wacht staan om ze eens
in te vetten. Ik breng je naar rusthuis
Zilverschoon, daar houden ze een kamer
vrij voor vrouwen op de vlucht. Ik werk
regelmatig voor het OCMW en ik ken
Victor Goethals, de bureauman die zich
met het rusthuis bezig houdt, een vent
met een hart als een goudbloemetje van
papier, die zal de zaak wel in orde
brengen.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               VLUCHTKAMER ZILVERSCHOON         AVOND

Odiel, Marceline en een VERPLEEGSTER zijn in de vluchtkamer.

VERPLEEGSTER
(helpt Marceline op het bed te gaan zitten).
Probeer wat te slapen, morgen komt
Victor Goethals om de zaken in orde
te brengen. Je zult hier wel een hele
tijd kunnen blijven. Je mag vertrekken
Odiel, bedankt voor je hulp.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                ZAAL ZIEKENHUIS         AVOND

Hortense ligt in een bed in een grote zaal, niet opgebaard maar het scheelt niet veel. Een schoonheid is ze nooit geweest maar nu is ze afzichtelijk en tegelijk deerniswekkend. Een tegengewicht houdt haar rechterarm verticaal, haar twee ogen zijn dik en toe, opgezet als van wespen gestoken, haar tanden puilen uit haar mond, een doodgereden rat, haar neus is uitgesmeerd over haar gezicht als een broodje ketjap. En ze ligt daar zo godverlaten, eenzamer in een grote, volle ziekenzaal dan helemaal alleen op een bergtop. Hij trotseert de geuren van ether, joodtinctuur, bedpannen en de blikken van doodgaande mensen om bij Hortense te gaan zitten en te proberen haar een hart onder de riem te steken.

ODIEL
Het leven is heilig, zeggen de
katholieken, maar als je dit ziet.
Ik kom je bezoeken Hortense. Ik
moet niet zeggen dat je er goed
uitziet, ik mag je niet doen lachen,
het zou te zeer kunnen doen.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.                ZIEKENZAAL               DAG

ENIGE DAGEN LATER

ODIEL
(aan het bed van Hortense) Je ziet er al
wat beter uit, ze hebben mij gezegd dat
de hersenschudding geen blijvend letsel
zal nalaten. Luister Hortense, ik laat
je niet terug naar de Zanzibar vertrekken,
je mag kiezen, naar het vluchthuis in
Zilverschoon of bij mij komen inwonen,
tenminste zo lang tot je weer de oude
bent of voor altijd, als je maar eten
maakt en van beroep verandert.

HORTENSE
Odiel, Odieleke. (ze is aangedaan, probeert
hem over zijn hoofd te aaien maar raakt er niet
bij)

FADE-OUT

FADE-IN

EEN PAAR WEKEN LATER

Na twee weken mag Hortense het ziekenhuis verlaten en Odiel brengt  de nog erg sukkelachtige Hortense naar zijn woning, het boerderijtje van zijn ouders.


EXT.              ERF BOERDERIJTJE VAN ODIEL      DAG

HORTENSE
(ontroerd) Ik heb een dak boven mijn
hoofd. Is dat je huis, dat ziet er
goed onderhouden uit.

ODIEL
Ja, maar binnen niet al te proper. Daar
heb ik jou voor aangeworven.

HORTENSE
Dat zal je wat kosten.

ODIEL
Niet meer dan kost en inwoon. Ik heb
maar een bed, daar zullen we het moeten
mee doen. Ik slaap niet op de canapé.

HORTENSE
De eerste weken van mijn lijf gebleven,
ik kan niet eens verdragen dat je naar
mij kijkt. Is er iets te bikken?

ODIEL
Ik heb alles in huis.

HORTENSE
Dan zal ik eens iets gereed maken als
jij alles aanbrengt. Koken heb ik van
mijn moeder geleerd. Vrouwen als ik
hebben ook een moeder gehad. Die kon
eten maken zó, maar het waren parels
voor de zwijnen. Ik heb vijf of zes
vaders gekend, moeder koos altijd de
slechte, een paar schuimers konden
zelfs van mij niet afblijven, maar
dat duldde moeder niet. Ze klopte erop
met de kolenschop en dan liepen ze weg.

ODIEL
En dan ben je in het leven gestapt.

HORTENSE
Ik had niet veel andere keuze. Ik was
geen schoonheid, geen maagd meer en ik

kende van niets iets. Tot mijn veertien
naar school moeten gaan en ook, het
voorbeeld van moeder, ik had toch
ik heb nooit de boulevard gedaan,
nooit in de vitrine gezeten. Ik heb
het altijd een beetje chic proberen
te houden.

ODIEL
Je krijgt het niet zoals je het zelf
zou willen. Mijn ouders hadden deze
kleine boerderij ...

FADE-OUT

FADE-IN

FLASHBACK

ODIEL
... waar ik hier nog altijd woon en mijn
atelier heb ingericht. Vader werkte in de
brouwerij omdat de boerderij niet genoeg
opbracht. Ik was in de leer als
loodgieter bij de brouwerij, meestal
leidingen leggen van de kelder naar de
tapkraan. Toen ik afzwaaide na mijn
legerdienst bij de commando’s, ik heb nog
in Kongo gevochten, was mijn plaats
in de brouwerij ingenomen en mocht ik
beginnen als bijrijder. Ik heb dan maar
een baantje aangenomen bij de spoorwegen.
Telegrammen uitdragen, pakjes aannemen uit
het bagagerijtuig, maar daar was het zout
op mijn pap niet mee te verdienen en ik
trok naar het noorden van Frankrijk voor
een seizoen in de biet. Drie maanden later
zat ik in Charleroi, in de mijn diep in de
grond kolen te delven. Om niet vier uur
per dag op de trein te zitten naar en van
Charleroi huurde ik een kamer in het
Zwarte Land, ver van huis, ik kende daar
niemand en verveelde mij daar dood.

CUT

FADE-IN

ODIEL
(V.O.) Op een zaterdag in juni, ik was
thuis voor het weekend, liep ik met
mijn handen in mijn broekzakken in het
dorp van herberg naar herberg, dronk
een glas links en rechts. Mijn aandacht
werd getrokken door een karavaan woon-
en materiaalwagens van circus ‘Paris’,
dat op het dorpsplein zijn tent aan
het opzetten was.

DISSOLVE

FADE-IN

MONTAGE

Op een gegeven ogenblik komen de circusgasten een paar handen en een stevige schouder te kort om een wagen uit de weg te rollen. Odiel laat zijn glas staan en gaat een duwtje mee geven.

DISSOLVE

FADE-IN

EXT.             CIRCUSTENT            DAG

Een circusgast die op een raamwerk zit kan niet bij een touw, Odiel klimt naar boven om hem het eind aan te reiken, klimt dan hoog in de mast om een kabel over een katrol te leggen en vermaakt zich duidelijk.

CIRCUSDIRECTEUR
(man in blauw pak, onder het stof en de vlekken,
roept naar Odiel daar hoog boven, met zijn handen
aan zijn mond als een trechter) Hé daarboven,
heb je geen zin om bij het circus te komen. 

ODIEL
(laat zich naar beneden glijden)

DIRECTEUR
Wat je daar deed is gevaarlijk, hé man

ODIEL
Ik ben niet gemakkelijk bang ik ben bij
de commando’s geweest, dat was ook
klimmen zonder vangnet. Ik klauter
als een aap.

DIRECTEUR
Je kunt bij ons komen, niet als aap maar
in de eerste plaats als monteur. Als je
wilt kun je een opleiding krijgen van
circusclown. Om clown te worden moet je
komisch leren vallen en wat acrobatie
kennen, met een beetje behendigheid
makkelijk aan te leren. In een klein
circus doe je altijd twee, drie, vier
of meer taken. In de keuken is altijd
werk en de dieren moeten verzorgd
worden.

ODIEL
Ik heb al veel verschillende dingen
gedaan, maar niet vier tegelijk. Clown
ben ik nooit geweest al zeggen mijn
vrienden dat ik soms een echte clown
ben.

DIRECTEUR
Dat wordt nog gezegd maar daar kom je er
niet mee. Je moet sullig leren lachen en
er komt nog meer bij zien, de vaste clown
August, die met de rosse pruik, is veel
ziek en als hij niet ziek is, is hij
bezopen. Hij moet dringend vervangen
worden.

ODIEL
We zullen wel zien. Ik werk in de mijn
dat is niet het gezondste werk. In een
circus zal wel meer te beleven zijn dan
duizend meter diep stof inademen. Ik
spring op mijn fiets om thuis iets te
gaan zeggen en à la minute ben ik terug.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.              ERF BOERDERIJ          DAG  


MOEDER
(de moeder van Odiel staat roggemeel in warme
draf te roeren) Het varken mag niets te
kort komen, het krijgt roggemeel, dat
hadden de mensen in de oorlog zelfs niet.

ODIEL
Moeder jet verwent dat beest, dan krijg
je het niet meer over je hart om het te
laten slachten. Ik kom je zeggen dat ik
ander werk heb aangepakt. Werk in open
lucht, maar je zult mij niet geloven,
ik ga in een circus werken.

MOEDER
Dat kwam je nog te kort. Clown in de
cirque.

ODIEL
Ik zal veel van huis weg zijn. Ik ga
wat kleren in mijn koffer pakken en
ben er mee weg.

FADE-OUT

FADE-IN

EXT.               ERF BOERDERIJ          DAG

ODIEL
(heeft zijn reiskoffer in een hand, geeft moeder
een wangzoen) Mijn fiets laat ik hier, zeg
tegen vader dat ik wel binnenspring als
we in de buurt zijn. (kijkt naar de schuur,
de stal, de aspergedammen en de akker met rogge.
verdwijnt te voet aan de horizon) (V.O.) Ik hou
nog altijd even veel van mijn ouderhuis,
om ik ooit nog terug, hier wil ik
doodgaan. Ik geloof dat ik meer van dit
boerderijtje houd dan van mensen, mijn
ouders uitgezonderd. Toch vertrek ik.

DISSOLVE

FADE-IN

INT.               CIRCUSTENT           AVOND

Odiel kijkt naar de avondvoorstelling van Circus Paris vanaf de bovenste rij banken, tussen mensen die hij allemaal kent en die niet weten dat hij artiest gaat worden. In het nummer met de clown is de directeur de aangever die het voortdurend aan de stok heeft met de clown August, gespeeld door KLAUS RAINER, de naam komt Odiel later die avond te weten. Hij zit nog te schudden van het lachen als de directeur PETRA BLUME aankondigt. Die heeft een nummer met katten, een bruinrood gestreepte kastraat met een schofthoogte van dertig centimeter, haar kleine tijger, en een gitzwarte poes, haar panter. De poezen dansen een ballet op hun achterste ledematen, buitelen over een witmetalen stok en lopen op een strandbal. Na de voorstelling, als de artiesten slapen zijn, helpt Odiel mee opbreken, de wagens aan de vrachtauto’s koppelen en hij vertrekt mee met de karavaan de nacht in, naar de volgende standplaats. De circusbaas wijst Odiel een slaapkooi die nog vrij is in de woonwagen waarin Klaus Rainer, alias August de clown, en Petra Blume samen slapen. Klaus ligt te snurken als Odiel zijn kooi opzoekt terwijl de karavaan zich op gang trekt. Petra zit in peignoir een boek te lezen. Petra kijkt van haar boek op en zegt, wijzend op haar dronken kamergenoot:

PETRA
Du sollst geduld haben müssen mit Klaus,
er kan es nicht mehr leisten an jeden
abend komisch zu tun vor ein publikum. Er
wird dir fallen lernen ohne dich weh
zu tun, dich hinten eine maske zu
verbergen, klappen zu geben ohne der
gegner zu treffen, wie man betrübte mund
und lachende augen auf eigenes gesicht
mahlen kan, er kent de klassische
werten von clownkunst und er ist mein
liebhaber.

ODIEL
Liebhaber? Supporter?

PETRA
(schudt neen en wijst naar de kooi van Klaus)

ODIEL
Verstaan.

PETRA
Klaus Rainer had Niederländisch gelernt,
und Französisch und Englisch. Woll kein
Deutsch mehr reden seit Hitler. Ik bin
een Polnische zigane. Vor der krieg habe
ich mit pferde gearbeitet, jetzt mit
katzen. Circus Paris had nicht das
geld für pferde. (kruipt bij Klaus in de kooi)

DISSOLVE

FADE-IN

MONTAGE

Nog voordat Klaus als een totaal drankzuchtig wrak in een instelling is achtergelaten, is Odiel de nieuwe August. Om op te treden met een dikke buik en een dik gat vult hij zijn clownspak op met kussens. De directeur speelt uitstekend in op Odiel, die de klappen die nogal eens verkeerd aankomen moet verdragen. Petra die niet zonder man kan en veel ouder is dan Odiel neemt hem in bed en ontgroent hem volledig. Tussen twee optredens in zitten ze ’s avonds voor het slapen gaan vaak wat te praten.

PETRA
Mijn taalvaardigheid heeft mijn leven
gered. Als jong meisje sprak ik mijn
zigeunertaal en Pools en Duits. Ik heb
twee jaar in het concentratiekamp van
Birkenau gezeten en werd bevrijd kort
voor de tijd dat mijn uur voor de
gaskamer sloeg. Tot het laatste was ik
tolk in het kamp van Birkenau, tussen
zigeunermeisjes en de kamparts die
proeven deed op de meisjes, zo gruwelijk
dat ik er nooit anders over wil spreken
dan over ‘die proben’.

PETRA
(V.O.) In het kamp vierden Sinto-zigeuner
de verjaardag van Hitler. Ze hadden aan
het oostfront gevochten, ze waren toch
Arisch en blank, en ze droegen trots het
ijzeren kruis op hun kampuniformen nadat
ze van het front naar Auschwitz waren
teruggehaald. Op 20 april namen ze deel
aan de militaire parade en zongen hun
marslied: ‘Führer befehl, wir folgen
dir.’ In het kamp in het aanschijn
van hun vergassing. Als de waanzin
de misdadigheid overstijgt.

PETRA
Neem de zigeunertweeling met lichtbruine
ogen die van kampdokter Mengele een
inspuiting per dag voorgeschreven kregen
om te zien of hij hun ogen niet blauw
kon maken. Na tien dagen waren de ogen
lichter geworden maar nog niet blauw.
Nog tien dagen later bekeek hij de ogen,
zei wunderbar, ze zijn bijna blauw en
zei de verpleegster dat hij die ogen
wilde conserveren. Een uur later bracht
de verpleegster twee flesjes naar het
kantoor van Mengele, in elk flesje een
paar oogappels op alcohol. Interessant,
zei Mengele terwijl hij de flesjes
teruggaf en buiten liep voor een rit
op zijn geliefd paard.

CUT

FADE-IN

EXT.                CIRCUSTENT            DAG

ODIEL
(zit boven in het getouw. De directeur staat
beneden en zwaait met een brief. Odiel laat
zich naar beneden glijden, krijgt de brief,
maakt die open en leest) Mijn vader is
overleden. Ik kan mijn moeder niet
alleen laten op die afgelegen boerderij.
Het spijt me baas, vanavond is mijn
laatste optreden.
(Odiel neemt afscheid van Petra en zijn
circusvrienden) Ik ben met jullie
opgetreden in Frankrijk, Duitsland,
Denemarken, Nederland, Polen,
Hongarije, België en andere verre
landen. Ik zal het nooit vergeten.

CUT

FADE-IN

MONTAGE

ODIEL
(werkt overdag op de boerderij, ploegen,
spitten, oogsten, verzorgt het paard, de
twee koeien, het varken, de kippen.
’s avonds trekt hij andere kleren aan en
fietst naar Mechelen naar de avondschool
waar hij het vak van loodgieter leert.
krijgt op het einde van de cursus een
diploma)

FADE-OUT

FADE-IN

INT.               HUISKAMER ODIEL           AVOND

ODIEL
Moeder, ik heb mijn diploma van
loodgieter. De boel hier brengt niets
meer op, jij bent oud genoeg om te
stoppen, wij hebben wat gespaard,
genoeg om mij als loodgieter en
tegelijk zinkbewerker te installeren.
Van de schuur maak ik mijn
opslagplaats voor zink, lood, buizen,
kranen en de bestelauto en van de
stal maak ik mijn werkplaats. Jij
kunt misschien nog wat verder doen
met de asperges, dat is onze grond,
maar de pacht voor de grond voor het
koren en de maïs en de weide aan de
beek zeggen we op.

CUT

FADE-IN

MONTAGE

COMMENTAARSTEM
(V.O.) De moeder van Odiel overleeft
vader nog een aantal jaren en zo lang
zij er is denkt hij er niet aan
een vrouw of bijzit te nemen. Links en
rechts, hij heeft keren niet geteld,
lokken hitsige, niet altijd
aantrekkelijke dametjes hem in hun bed
om eerst die dringende karwei op te
knappen. Altijd op hun aandringen, hij
wilde geen moeilijkheden. Het begint
er gewoonlijk mee als hij in keuken of
badkamer op zijn rug onder aanrecht of
lavabo ligt om aan de kranen of de
aflopen te sleutelen en ze bij hem
komen staan zodat hij onder hun rok
kan kijken. Als ze niets onder aan
hadden weet hij waar de zon opkomt. In
de loop der tijden liet Rosse Francine
aan de Grote Baan de Zanzibar bouwen,
in eerste instantie een huis met kamers
voor paren die vreemd gaan, maar ook
eenlingen als Odiel kunnen er tegen
betaling kopje onder gaan. Hij heeft er
Hortense leren kennen als hij op karwei
was, zij deed en doet het voor geld,
maar hij is in de wereld geweest en
is heel breeddenkend. Hij is op haar
gesteld geraakt, verliefd is wellicht
overdreven, hoe dat zover gekomen is
niet te achterhalen maar het overkomt
kluizenaars. Na de dood van moeder
begon Odiel er meer en meer aan te
denken iemand in huis te nemen voor
het huishoudelijke werk. In zijn
onreine gedachten had hij met
Hortense gespeeld maar kwam er niet
toe te besluiten, hij stond op twijfel,
hij wist niet goed wat verstandig was
en zou ze wel willen meekomen als hij
het haar vroeg. Tot de gebeurtenissen
in de Zanzibar zijn leven een draai
geven die hem goed uitkomt.

FADE-OUT

FADE-IN

MONTAGE

INT.                    HUISKAMER ODIEL

ODIEL
(V.O.) Zo begon het te groeien en zo
werden we het paar dat nu 's avonds in
café De Statie een glaasje zit te
drinken en niemand die mij schuin
bekijkt omwille van Hortense, er is
bijna niemand die haar kent. Van als
ze zich rechtop kon houden stond
Hortense erop mij in mijn sanitair
bedrijfje te helpen. Ik had daar niet
echt op gerekend, ik werkte al zo lang
zonder gasten. In het begin liep ze
wat hard van stapel. Ze hield mijn
gereedschap schoon, waar een vakman
niet veel aan heeft, vooral niet het
ontvetten van mijn tangen en
zinkscharen, die ik telkens weer
moest smeren als ik boven in de
dakgoot zat omdat ze klemden als ik
een tip van een stuk zink wilde
knippen. Toch is mijn kwabbige schat
nuttig. Ze is niet bang op de ladder
of op de nok van een dak en brengt de
zinken platen waar ik ze hebben wil.
Ze heeft een blauw werkpak gekocht en
draagt een mannenpet. Het pak was
nieuw uit de winkel maar na twee dagen
zat het vol gaten van de spiritus,
waar ze in het begin wild mee te keer
ging, als met wijwater. Maar al doende
leerde ze het vak. Buiten die
hulpvaardigheid op het dak, houdt
Hortense mijn werkplaats en mijn huis
zo proper als ze in de tijd de Zanzibar
proper hield. Tiptop in orde. Als ze
in huis bijgewerkt is komt ze van de
keuken over de binnenplaats naar mijn
atelier met een dienblad met twee
koppen gloeiend hete koffie en twee
stukken pudding gemaakt van broodkruimels,
vanille, resten rijstpap, rozijnen,
appelschijfjes en sterke drank, onze
pensen zijn nooit genoeg gevuld.
Zwaar als lood, die lekkernij, maar
ik kan er niet genoeg van krijgen.
Sinds Hortense ben ik niet dikker
geworden maar zwaarder. Voor dezelfde
omvang weeg ik nu twaalf kilo meer,
de wet van Archimedes is daar om het
te bewijzen. Onze avonden vullen we
op onze manier. Soms op onze lamme
krent voor de televisie, soms naar
de cinema cochon in de stad om nieuwe
bedtrucjes te leren, een pizza te
eten, een goed te glas drinken en
naar Bethlehem voordat we te zat zijn
om er nog iets van te bakken. In bed
ligt Hortense altijd boven, dat doet
ze het liefst en ik maak geen bezwaar,
haar werk is af. Ziezo mijn verhaal,
totnogtoe.

FADE-OUT

FADE-IN

INT.              GELAGZAAL STATIE           DAG

ODIEL
Dat is het, in het kort. Ik heb de halve
wereld gezien, ik heb hard gewerkt, ik
heb mensen geholpen, ik heb gedaan wat
ik kon.

ERNEST
Dan ben je waard dat je leeft.

ODIEL
Vik helpt ook de mensen.

VICTOR
Dat ligt in mijn aard.

GERMAIN
Mij bestoeft nooit iemand. Ik help de
mensen toch ook aan een nieuwe matras.

CONSTANT
Als ze er voor betalen.

GERMAIN
Een goeie matras mag geld kosten.

FADE-OUT

_____________________________________________________




Geen opmerkingen:

Een reactie posten