FILIP VRIJDERS EN JOHNNY
VOGELAERS MUZIKANTEN
Originele
script voor
9
afleveringen van een dramatische
Tv-serie
Geschreven
door
Jules De Cort
INT. GELAGZAAL CAFE STATIE DAG
Op straat klinkt een saxofoon en de cafégasten verdringen zich
aan de vensters om te zien wat er gaande is. In het midden van de straat loopt
de flink aangeschoten ‘PIJP’, alias FILIP (FLUP) VRIJDERS, op kop van een
sliert auto’s met woedende chauffeurs achter het stuur. De saxofoonspeler trekt
zich van het getoeter niets aan en speelt op zijn saxofoon een geïmproviseerde
maar behoorlijke versie van De mars van het zevende linieregiment. Naast hem loopt
Nard Benoos die met een houten stamper op het deksel van een koeketel klopt
zonder de maat te kunnen houden. Het duo houdt halt voor café De Statie en Flup besluit met de trio. Ze komen
binnen en lopen naar de toog. Hun glazen bier staan al gereed als KWA LIEN, de
vriendin van Flup komt binnengestoven recht op De Pijp af. Ze pakt zijn glas
van de toog, drinkt het in een teug uit en commandeert:
LIEN
Nu recht naar huis
zatlap, of de duivel houdt
de kaars.
VICTOR
(zit aan een tafel met CONSTANT MICHIELS en
ERNEST BELLEKENS) Kijk
wat er overblijft van
een groot artiest. Ik heb
hem hier nog weten
optreden met zijn
kwartet. Van ver kwamen ze
om op hun muziek te
dansen. Ik zou of een
verhaal moeten
schrijven, een essay is meer
iets voor Constant, om
uiteen te zetten hoe
het met de prettige,
gezellige dansmuziek,
zeg maar wals, swing, tango, mambo, cha-cha
en zo veel meer, in de
twintigste eeuw van
kwaad naar erger is kunnen
gaan. Als het moet
beginnen in de
prehistorie tot nu, maar dat
is ver gezocht. Dat
overkomt mij meer.
CONSTANT
Wat weet jij af van de
prehistorie van de
muziek.
VICTOR
Veel. Ik weet hoe het
begonnen is.
DISSOLVE
FADE IN
FLASHBACK
INT. EEN HERBERG DAG
MONTAGE
Bij
aanwezigheid van een aantal caféklanten zitten een vijftal jonge mannen achter
een muzieklessenaar eenvoudige muziek te spelen uit een muzieklesboek onder
leiding van een chef. Bij die vijf zit ook de jonge Flup Vrijders, ze zijn
muziekleerlingen van de dorpsharmonie ‘Onder vrienden’. Ze krijgen hun eerste
lessen solfège en Flup leert de klarinet bespelen. De muziekleraar neemt Flup na
afloop van de les apart en laat hem een stukje spelen.
LERAAR
Die vingerzetting, die
toon, jij moet
verder gaan. Jij moet naar
de muziekschool
in Mechelen. Met een solist
als jij kan de
harmonie grote stukken
spelen waar ze van
ver en nabij komen naar
luisteren
FADE OUT
FADE IN
INT.
LESLOKAAL DAG
In de
muziekschool. Flup en de andere leerlingen spelen op diverse instrumenten een
ernstige etude en de leraar maakt de nodige opmerkingen. Na de les komen ze uit
het klaslokaal.
INT. GANG SCHOOL DAG
EEN LEERLING
Flup, je moet met ons
een keertje meekomen.
Er is nog andere muziek
dan etudes grote
muziek.
FLUP
Wat dan wel?
DE LEERLING
Jazz, hot, hybrid, swing,
improvisatie.
FADE OUT
FADE IN
Flup loopt
met de andere leerlingen mee naar een klein lokaal. Daar staat een drumstel, de
jonge muzikanten zetten hun trompetten, saxofoons en trombones aan hun mond en
spelen een jazzimprovisatie. Flup luistert opgewonden, neemt zijn klarinet en
begint mee te spelen. OP het gehoor.
DISSOLVE
FADE IN
INT. GROOT CAFE AVOND
Flup staat
op een podium en bespeelt een tenorsaxofoon. Hij heeft de leiding over een
combo van vier muzikanten: hij zelf, de accordeonspeler JOHNNY ‘TREKZAK’ VOGELAERS,
de drummer Jean ‘Tamboer’ Sels en de bassist Nest ‘De straffe’ Blokmans. Op een
kleine lessenaar die ze gebruiken om hun partituur even in te kijken staat hun
naam: DE BOOGIE WOOGIE FOUR. De vier swingen er op los en de dansvloer is
gevuld met swingers en jivers.
FADE OUT
FADE IN
INT.
GELAGZAAL CAFE
STATIE DAG
VICTOR
De Boogie-Woogie Four
was Flup zijn leven en
hij is de teloorgang
van zijn band nooit te
boven gekomen. Het
leven van Johnny Trekzak
was ook een en al swing
maar die heeft het er
op zijn manier beter
van afgebracht. Die
leeft nog van zijn
muziek.
CONSTANT
Er wordt verteld dat de
Hellebekenaars zich
wat neerbuigend durven
voor te doen ten
opzichte van de bewoners
van de omringende
dorpen. Zaten die twee
supermuzikanten daar
voor iets tussen.
VICTOR
Ik heb mij nooit boven
iemand anders verheven
gevoeld. Maar wat de
geschiedenis van Flup en
Johnny betreft, als die
goed verteld wordt
zou dat een literair
pareltje kunnen worden.
Maar literatuur zal nooit
zoveel emoties
opwekken als muziek.
Woede, afkeer, vrees,
vreugde, verrassing,
verdriet, feestvreugde,
opzwepen van een massa,
bucolische gevoelens,
krijg dat maar los met
een verhaal of een
roman.
ERNEST
Vertel o Victor van de
grote helden van dit
uitverkoren dorp.
Misschien slaag je er in
ons tranen, kippenvel,
koude rillingen,
versnelling van onze
hartslag en onze
ademhaling uit te
lokken en zo gelijke tred
te houden met muziek.
Maar dan zal het goed
moeten zijn. Zo goed
als Homeros, maar ook
dat waren gezangen,
muziek dus.
CONSTANT
Niet te bombastisch
gaan doen, Ernest. Vik, Ga
je de levens van Flup en Johnny bezingen met
beginrijm of eindrijm.
ERNEST
Rijm zou niet mis zijn.
Nu terzake. Vrijders
is een artiest van voor
onze tijd, Victor.
Jij bent een stukje
ouder. Hoe kan iemand als
Vrijders op straat
terecht komen, hij speelt
als hij wil nog de
pannen van het dak. Heeft
hij dan zijn eigen put
gegraven dat hij geen
werk meer vindt.
VICTOR
Neen, niet echt. Als
aankomende jongeman heb
ik het meegemaakt dat
in 1955 Richard Brooks
de vrije wereld pakte
met zijn hard aankomende
film The Blackboard
Jungle. De dagen van het
bonte klankenpalet en
de doorwerkte dansmuziek
met saxofoon, klarinet,
trompet, trombone en
piano waren geteld.
Brooks toonde met zijn
film wat er aan de hand
was, hij lokte niets
uit. Dat zeg ik.
DISSOLVE
FADE IN
INT. KLASLOKAAL DAG
Beelden uit
de film Blackboard Jungle. Een
close-up van de getokkelde gitaarsnaren van Bill Haley terwijl de generiek van
de film wordt afgerold. Volgende scène. Een bende jonge, ruige onverlaten,
leerlingen van een middelbare school in New York, gooit de platencollectie van de
leraar wiskunde aan gruizelen, niet toevallig waardevolle opnamen van de oude
jazz-icoon Bix Beiderbecke, terwijl op de achtergrond Rock Around the Clock van
Bill Haley blijft galmen.
VICTOR (V.O.)
Bill Haley was een uit
de country- en jodelmuziek
gestapte muzikant,
zanger, jodelaar en gitarist.
De leraar wiskunde liet
in de klas een plaat van
jazzicoon Bix
Beiderbecke spelen en wilde aan de
hand van zijn jazzcollectie
het verband leggen
tussen muziek en wiskunde.
De ongelukkige moest
verslagen toekijken hoe
zijn jazzplaten in
gruizelen werden
gegooid en vertrapt, symbolisch
voor de breuk tussen
swing en jazz en de
rock and roll die later
zal evolueren tot
rock. De wereld stond
op zijn kop. Elvis
Presley was a disturbing kind of idol.
DISSOLVE
FADE-IN
MONTAGE
FLASHBACK
INT.
DANSZAAL DAG
De Boogie
Woogie Four staan op het podium, de dansvloer is geheel gevuld met dansers. De
band speelt zijn versie van In the Mood van Glenn Miller en alle dansers dansen
de swing. FADE-OUT naar een beeld van de gitaar van Bill Haley. In de zaal
speelt The boogie woogie four een eigen behoorlijke versie van Rock around the
Clock. Dansers maken ruimte voor vijf à zes koppels die volop voor de
acrobatische Rock ’n Roll gaan.
FADE-OUT
FADE-IN
Beelden van
de beat- en rockbands van na de Rock’n Roll, van Beatles, Stones naar Led Zeppelin,
Deep Purple, Black Sabbath, AC/DC, Eric Clapton en veel meer, met grote drommen
fans die met open mond staan te luisteren en te springen. De dansers dansen
niet meer in paren maar staan alleen te huppelen en maken bewegingen met armen,
benen en lichamen.
COMMENTAARSTEM (V.O.)
Rock en wat voor rock
moet doorgaan, meestal
rockterreur, waarbij slagwerk
tot slagtuig is
ontaard, heeft de oorlog
gewonnen. Flup is
een tragisch
slachtoffer van de voor hem zo
ongelukkige samenloop
van omstandigheden in de
muziekwereld. Jonge
mensen leven in een andere
tijd. Grootgebracht met
de Beatles, de Stones,
Clapton, Led Zeppelin,
de tijd van de overgang
van de nog swingende
Rock ‘n Roll naar de veel
eenvoudiger beat. Bij de eerste golf Rock
‘n Roll konden bands als
de Boogie Woogie Four
nog het hoofd boven
water houden, maar aan
de Britse rock, de gitaartsoenami,
wilde
Flup niet meedoen. Hij vertikte
het om van
saxofoon over te
schakelen op de elektrische
gitaar en mee te doen aan
vereenvoudiging
van vereenvoudiging en
zoals veel van zijn
collega’s de
schandelijke delen van de
geldduivel te kussen en
goud te verdienen.
Beat, Engels voor maat,
kwam onhoudbaar in
de plaats van swing,
jammer voor de echte
dansers. Gitaren in
alle lengtes, diktes,
vormen en alle soorten materiaal
in de
handen van bekwame en minder
bekwame
artiesten, loeiden door
het muziekleven.
The Who, Jimmy Hendrix, Deep Purple en zo
veel meer, gestuwd door
gehaaide producers,
deelden de lakens uit.
Daarna kwamen Hard
Rock, Speed, Metal de rangen
versterken. Tot
verdriet van mijn
generatie van swingers
die zich zo min als
Flup konden of wilden
aanpassen. Zo moeilijk
was het niet voor een
onderlegde en bekwame
muzikant als Flup om
zich bij het rockgedoe
op gitaren aan te
sluiten. Voor zijn
instrument met de
zwanenhals had hij
evengoed zijn tien
vingers nodig maar hij kon
met zijn tong
en lippen dat beetje
meer geven om van
zijn hoorn een
verlengstuk van zijn stem en
zijn ziel te maken. Hij
bleef zijn liefde
voor zijn muziek trouw
met als gevolg dat
de veelgevraagde
artiest van weleer het
mocht stellen met een
schnabbeltje links en
rechts en voor de rest
in leven moest zien
te blijven met werklozensteun.
DISSOLVE
FADE IN
INT. GELAGZAAL DAG
VICTOR
Om het simpel te
houden, Flup is een
slachtoffer van de ramp
die de gevestigde
waarden van de
dansmuziek overkwam. In
weinige jaren werd de
saxofoon van heerser
op de podia van de
dansmuziek naar de
schroothoop verwezen en
was nog nauwelijks
zijn gewicht in koper
waard.
CONSTANT
Goed om weten, dan
horen we het eens van een
nog levende getuige wat
ons overkomen is. Je
lijkt geen grote
liefhebber van de elektrische
gitaar. Ernest en ik
zijn met rock en pop
grootgebracht, gitaren
zijn voor ons geen
marteltuigen.
VICTOR
Daar zeg je wat, voor
mij zijn het
strijkplanken, even
saai en met al even veel
gevoel. Een gitaar
hoort thuis in de
ritmesectie, bij de
piano, het drumstel en
de contrabas. Maar
zoals ik zei, ik sta niet
alleen, hoop ik. Veel
van mijn
leeftijdgenoten delen
mijn standpunt, zeker
Flup Vrijders en Johnny
Vogelaers, de grote
slachtoffers van die
vloedgolf. Ik zal
jullie in weinig
woorden eens vertellen wat
deze twee illustere
medeburgers is overkomen,
in verband met hun
muziek.
ERNEST
Wil ons vertellen, o
Vik, van de muzikant
die bij zijn Lien die
zo trouw op hem heeft
gewacht eindelijk rust
en een onderkomen heeft
gevonden.
VICTOR
Ik ben Homeros niet. Ik
weet niets van helden
of goden, heb geen
Griekse of Latijnse gedaan.
Gewoon een verhaal
vertellen zal al goed
genoeg zijn. Heel in
het begin toen hij nog
een beginner was heeft Flup
achter Melanie
Vloeberghs gelopen.
Daar is niets van in huis
gekomen omdat hij door zijn
optredens veel
afspraken moest missen,
te dikwijls werd hij
onverwacht op zondagavond
voor een optreden
gevraagd en Melanie zelf
zag het niet zo
zitten. Ze heeft even getwijfeld
om met Flup
mee te gaan, maar Holemans
met wie ze later
trouwde, had meer
inzicht en had haar al
ingepalmd, met hem zag
ze haar grote kans om
vooruit te komen in het
leven, op haar manier.
Of Melanie mag van geluk
spreken dat ze niet
met Flup is meegegaan
weten we niet. Waar zou
ze dan zijn beland.
Maar aan de andere kant,
met haar man Holemans
heeft ze wel een
rijkelijk leven gekend,
maar hoe is ze
geëindigd, dat is een
ander verhaal.
CONSTANT
Dat
verhaal kennen we al.
VICTOR
Terwijl Flup achter
Melanie aanzat, zat
Lien Savoy achter Flup
en pleegde noch min
noch meer stalking voordat
wij het woord
hier kenden.
FADE OUT
FADE IN
FLASHBACK
EXT. STRAAT IN HELLEBEEK DAG
Flup loopt
over de straat en Lien loopt in dezelfde straat.
LIEN
(komt naar Flup toe) Filip,
gaan we samen
iets drinken. Ik
betaal.
FLUP
Lien, ik heb geld
genoeg. Zou je mij met
rust willen laten en
niet meer achter mij
aanzitten of je krijgt
een stamp onder je
gat.
LIEN
(draait zich met zijn rug naar hem) Doe maar
Filip, als dat je
aanstaat. Een blauwe plek
op mijn billen zou een
mooi aandenken zijn.
FLUP
Jij bent gek, ik zal
het maar niet doen. Of
toch, je bent een echte
zottin, Lien en met
zottinnen houd ik mij
niet op. Draai je om.
(geeft haar een trap onder haar kont) Je hebt
er om gevraagd.
LIEN
(draait zich om, de vreugde staat op haar
gezicht) Voor mijn grote
liefde wil ik veel
afzien.
FLUP
Ga lopen Lien, zo gek
heb ik het nog niet
geweten. (loopt verder)
LIEN
(roept hem na) Melanie
kun je toch niet
krijgen.
FLUP
(voor zich uit) Wat zou
ik het met Lien met
haar kromme benen doen als
ik zo veel malse
poezen kan hebben.
LIEN
(mompelt) Ik weet niet
wat hij loopt te
mompelen, maar krijgen kan
ik hem niet en
oude jonge dochter wil
ik niet blijven. Ik
wil niet opgaan voor
zaad, zo veel is hij
mij niet waard. Ik zal toch
maar naar
Robert gaan, dan ben ik
van straat. Robert
is zo gek van mij als ik
van Flup. Hij
laat mij niet met rust
en hij is een harde
werker die goed voor
zijn huishouden zal
instaan.
FADE OUT
FADE IN
INT. HUISKAMER BIJ LIEN AVOND
Lien dekt de
tafel voor het avondeten. ROBERT komt thuis van zijn werk. Trekt zijn vest uit
en legt zijn ransel op het aanrecht.
LIEN
Zou je je jas niet aan de kapstok hangen.
ROBERT
Gauw wat eten, ze
langen loof bij Lowie van
Trees, ik ben eens gaan
horen, ze kunnen
een man meer goed
gebruiken. (eet in
zeven
haasten zijn avondmaal, trekt snel andere
kleren aan)
LIEN
Gaat het laat worden.
ROBERT
Waarschijnlijk wel. We
zijn jong, zo kunnen
we wat bijeen doen en
een huis zetten. (trekt
de deur achter zich dicht)
FADE OUT
FADE IN
EXT.
WITLOOFBED AVOND
Bij het
licht van een lamp zit Robert op zijn knieën witloof te plukken en in een mand
te leggen. De boerin komt de volle mand
telkens
weghalen.
BOERIN
Verdien jij niet genoeg
dat je hier nog na
je uren moet komen
bijverdienen. Jij bent
toch stielman.
ROBERT
Ik ben metaaldraaier,
maar ik moet wat
bijklussen.
BOERIN
Moeten, van wie?
ROBERT
Je kent Lien niet.
BOERIN
Als ze verkeren zijn ze
lief en onderdanig
maar een keer getrouwd
zijn er geen handen
naar uit te steken. Ik
geloof dat jij met
haar je pere ziet.
Noemen ze haar niet Kwa
Lien.
ROBERT
Babbeltrienen heb je
overal. Dat ze liever
naar zichzelf kijken.
BOERIN
Begrepen. Een goede
verstaander heeft maar
een half woord nodig.
DISSOLVE
FADE IN
INT. GELAGZAAL DAG
VICTOR
Nadat de Boogie-Woogie
Four noodgedwongen de
pijp aan Maarten hadden
moeten geven was Flup
Vrijders naar Amerika
gevlogen om daar zijn
geluk te beproeven als jazzmuzikant,
maar
daar zagen ze hem
komen, saxofoons als hij
hangen met trossen aan
de bomen en van
armoede is hij terug
gekomen. Zo gaat het,
als ze het op een ander
niet meer redden
zakken ze af naar de
geborgenheid van hun
dorpsgemeenschap. Hij
moest uitzien naar een
baantje maar eenvoudig
was dat niet, met zijn
saxofoon kolen scheppen
was geen optie. Maar
hij vond wel iets, toch
min of meer.
FADE OUT
FADE IN
FLASHBACK
INT.
GELAGZAAL VAN EEN
CAFE DAG
FLUP
(zit achter een tafel te lezen in een krant
met een glas bier voor zich. doet teken om bij
te vullen)
KAREL (een olieboer)
(komt binnen, kijkt om zich heen, ziet Flup zitten en
gaat bij hem aan tafel zitten) Voor mij een cola en
geef Flup ook iets.
FLUP
Ken ik u?
KAREL
Neen, dat zal niet.
Maar ik ken u van in de
tijd van de goede
muzikanten. Ik heb veel op
je muziek gedanst. En
nog beter. Zo heb ik
mijn vrouw leren
kennen.
FLUP
Is het een goede vrouw.
KAREL
Zeker. We hebben samen
de kolenhandel van haar
vader overgenomen en
zijn in stookolie beginnen
te doen.
FLUP
Interessant maar wat
heb ik daar mee te maken.
KAREL
Wij zoeken een persoon,
een vertegenwoordiger
om de klanten te
bezoeken en nieuwe klanten te
werven.
FLUP
Ik ben muzikant. Was.
Geen oliemagnaat. Ik ken
het verschil niet
tussen brandspiritus en mazout.
KAREL
Niet nodig. Dat leer je
op twee dagen. Aan
de reuk alleen al ken
je het verschil.
FLUP
Ik ben geen verkoper.
KAREL
Niet nodig. Mensen van onze
leeftijd zitten
nu in hun eigen huis. Veel
mensen stoken
hun centrale verwarming
nog met antraciet.
Wij hebben de vaklui om
hun installatie over
te schakelen van kolen
op stookolie. Zij
kennen je van uit je
tijd bij de Boogie
Woogie Four. Er is geen
beter
verkoopsargument dan
iemand kennen van ziens.
Twee dagen opleiding en
je bent onze man.
FLUP
Doe je dat uit
liefdadigheid.
KAREL
Dat zal wel zijn. Ik
ben een zakenman en denk
dat ik je goed kan gebruiken.
FLUP
Heb je mij hier
toevallig zien zitten en heeft
dat je op een idee
gebracht.
KAREL
Ik wist je hier te
vinden. Je zit hier hele
dagen en drinkt veel te
veel. Als je voor mij
werkt zal dat moeten
minderen. Probeer het eens.
FLUP
Waarom niet.
FADE OUT
FADE IN
MONTAGE
Flup met een
aktetas aan zijn hand belt aan de voordeur van een huis. Het is vroege avond.
Een man komt de deur open maken. Ziet Flup, glimlacht en laat hem binnen. Zijn
vrouw zit in de woonkamer naar de TV te kijken. Begroeting. Flup haalt
documentatie uit zijn aktetas, praat, haalt formulier te voorschijn en laat
koppel een order tekenen. Flup in een café. Praat met waard achter de kraan.
Toont documentatie. Voert verkoopsgesprek en drinkt een glas, nog een glas en
nog een glas. Gaat aan een tafel zitten, is duidelijk dronken en valt in slaap.
FADE OUT
FADE IN
INT.
KANTOOR DAG
Karel en
Flup zitten aan een bureau.
FLUP
Ik dacht dat je best
zaken kunt doen in
cafés, potentiële
klanten die mij nog kennen
en in de winter veel
stookolie verbruiken.
KAREL
Meestal zijn het toch
al klanten waar je
je tijd mee verliest.
Nieuwe klanten wil
ik zien.
FLUP
Ik heb er veel
aangebracht.
KAREL
In het begin ja, de
mensen kenden je nog en
lieten je binnen komen,
maar daar is het bij
gebleven. Je loopt meer
zat rond dan dat je
je werk doet. Ik had in
jou een andere kerel
gezien. Ik heb je
laatste salaris en
commissieloon laten
uitrekenen. Het geld
steekt in deze envelop
samen met je
ontslagbrief.
FLUP
Dat kun je niet menen.
KAREL
Toch wel. De
concurrentie is te groot meneer
Vrijders, je zult wat
anders moeten zoeken.
FLUP
Maar ik kan niets
anders, Karel. De saxofoon
is mijn hele leven
geweest.
KAREL
(staat op, reikt Flup de hand) Het beste kerel.
Je vindt wel iets.
FLUP
Hoe, zeg mij dat eens.
Om de twee, drie
maanden kan ik wat
bijverdienen in een bandje
met een slagwerker en
een accordeonist. Op
retroavonden.
KAREL
Ik heb er van gehoord.
Dan was je niet te
stoppen en de maandag
daarop kon je niet uit
je bed, tot laat in de middag
je roes
uitslapen en opnieuw
beginnen.
FLUP
Hoe dikwijls is dat
voorgevallen.
KAREL
Een keer te veel. Daar
is het gat van de
deur.
DISSOLVE
FADE IN
INT. KANTOOR GOETHALS DAG
Victor
Goethals zit in zijn kantoor achter zijn bureau. Tegenover hem zit Flup.
VICTOR
Ik zie dat je uren genoeg hebt om
werklozengeld
te trekken, dat is meer dan steun van het
OCMW.
FLUP
Dat is doppen, het blijft steun. Heb je niets
anders voor mij?
VICTOR
Neen, Flup, een stadsmuzikant hebben we niet,
en
dan nog zou het een hoornblazer zijn. En met
je
referenties als vertegenwoordiger geraak je
nergens binnen. Er moeten toch nog
swingorkesten
bestaan.
FLUP
Neen Victor. De tijden van een Fud Candrix en
Pol
Baud zijn voorbij. Het is over. Gelukkig heb
ik
een huis geërfd van mijn ouders. Ik ben
onderdak
en ik heb het min of meer onderhouden, of
laten
onderhouden. Ik ben nog niet helemaal aan
lager
wal, ik ben niet dakloos en moet geen huur
betalen.
FADE OUT
FADE IN
INT. LOKET GEMEENTEHUIS DAG
Flup staat
in de rij van de ‘doppers’ die hun stempelkaart van werkloze komen tonen voor
een stempel. Flup ziet er verwaarloosd uit. Hij steekt zijn kaart in zijn
binnenzak en slentert naar café Statie. Loopt binnen en gaat aan de toog staan
om een glas te drinken. Aan een tafel zit Lien achter een glaasje Porto. Ze
houdt hem in de gaten.
GABRIELLA (WAARDIN)
Eigenlijk ben je nog
veel te jong om je zo
te laten gaan, Flup. Ik
heb je anders gekend.
FLUP
Ik heb mij nooit laten
gaan. Ik heb altijd
muziek gemaakt voor de
mensen, maar die moeten
van mijn muziek niet
meer hebben. Voor wie of
wat zou ik mij moeten
opkleden.
GABRIELLA
Ik heb je te goed
gekend Flup, als een heer.
Je zult je moeten
herpakken wil je geen
volslagen dompelaar
worden, een ongewassen
zwerver waarvan een
cafébaas liever de hielen
dan de tenen ziet.
Stinken doe je nog niet
maar dat zit er aan te
komen. Zoek je een
vrouw, Flup.
FLUP
Wie wil er mij nog. Ik
heb een verleden.
GABRIELLA
Er zijn genoeg weven
die niet alleen willen
blijven zitten. (kijkt in de richting van
Lien)
DISSOLVE
FADE IN
FLASHBACK
INT.
FABRIEKSHAL DAG
Aan een
draaibank doet zich een zwaar ongeluk voor. Een arbeider raakt met een arm
tussen de mechaniek geklemd wordt tegen een muur gesmakt. Het is Robert, de man
van Lien Savoy. Hij is zwaar gewond. Collega’s dragen hem op een berrie naar de
ambulance maar onderweg naar het ziekenhuis overlijdt hij. Op de begrafenis is
niet veel volk. Lien heeft geen kinderen. Ze keert alleen terug van het kerkhof
en loopt een café binnen en drinkt een glas bier. Dan loopt ze
naar huis en
zit totaal verlaten aan de tafel, niets anders te doen dan in de verte staren
en te snikken.
FADE OUT
FADE IN
INT.
GELAGZAAL DAG
FLUP
(volgt de blik van Gabriella. neemt zijn glas en gaat
bij Lien aan de tafel zitten)
LIEN
Waar kom je op af.
FLUP
Je zit helemaal alleen,
heb ik gehoord.
LIEN
Jij toch ook.
FLUP
Ik ben mijn leven lang
alleen geweest, ik ben dat
gewoon.
LIEN
Ik niet. Ik geraak het
niet gewoon, van ze leven
niet. Maar ik zal het
wel gewoon moeten worden.
FLUP
Niet als je iemand bij
inneemt.
LIEN
Een bijslaap, is het
dat wat je wil zeggen.
FLUP
Zo iets, ja.
LIEN
Presenteer je nu
jezelf?
FLUP
Zo iets, ja.
LIEN
Weet je nog toen ik een
stamp onder mijn gat kreeg.
FLUP
Je vroeg er om.
LIEN
Nu niet meer. Kom je op
mij af omdat je van
geen hout meer pijlen
weet te maken.
FLUP
Ik kan nog altijd naar
de hoeren gaan.
LIEN
Dan moet je dat doen.
En daar moet je niet
veel voor kunnen, als
je maar afdokt, meer
hebben die wijven niet
nodig.
FLUP
Ik kan nog wel iets. Ik
ben nog niet helemaal
kaduuk.
LIEN
Stoefen, ja.
FLUP
Drink nog iets van mij.
LIEN
Als ik het betaal
zeker. Doppers zijn altijd
platzak. Platzak, ja,
hahaha.
GABRIELLA
Je mag de mensen niet
uitlachen, Lien.
LIEN
Hij heeft nooit wat anders
gedaan.
FLUP
Ik? Als ik de lachende saxofoon
speelde
misschien.
LIEN
Ik ga nu naar huis. Ga
je mee, ik heb
stoofvlees op staan. Met
rauw witloof.
En patatfriet
DISSOLVE
FADE IN
INT. SLAAPKAMER AVOND
Lien en Flup
liggen naast elkaar in bed.
LIEN
Wat zou je er van
denken. Ik ben geen
schoonheid zoals miss
België maar ik durf
mij wel te geven. Die
schone wijven denken
dat ze lelijk worden
van te veel te vogelen.
Neen, ik ben daar niet
lelijk van geworden.
Ik ben altijd al lelijk geweest.
FLUP
(steekt zijn duim omhoog)
FADE OUT
FADE IN
INT. GELAGZAAL
DAG
Flup staat
aan de tapkast onder het kwade oog van Kwa Lien. Hij geniet niet van zijn zoveelste
glas bier, zij heeft het voor zijn ogen uitgedronken.
VICTOR
Zo simpel kan het leven zijn. Het kostte Flup
zijn vrijheid, maar zijn saxofoon heeft hij
mogen houden, die ligt nog niet in de kist.
Lien
toomt hem in en een dag als vandaag is een
uitzondering. Nu Flup het karakter van Lien
aan den lijve ondervindt, beseft hij hoe
gelukkig hij is geweest door nooit met iemand
te trouwen. Hij kan weg wanneer hij wil, maar
weet niet waarheen. Lien zorgt goed voor hem,
kamt zijn haar zodat hij daar niet loopt als
een roetaard, wast zijn ondergoed, veegt zijn
mond schoon als hij gezeverd heeft en zorgt
ervoor dat zijn broek in de plooi zit en niet
open staat als hij is gaan pissen. Zijn
saxofoon
heeft ze hem niet doen inleveren, dat had ze
niet gedurfd en die gunt ze hem nog. Lien
heeft
geen wraak willen nemen op Flup omdat hij
haar
vroeger niet zag staan. Als ze wraak had
willen
nemen had ze hem bijvoorbeeld van alles
kunnen
beloven en als hij voor haar deur stond met
een
pak reisgoed hem op straat laten staan. Dat
heeft ze niet gedaan, kwade mensen kunnen ook
een goed hart hebben, zij is veel eer een
reddende engel dan een wraakengel geweest,
een
engel die hem behoedt voor eenzaamheid,
buitenslapen, honger, dorst en armoe.
DISSOLVE
FADE IN
CONSTANT
Hoe ben jij dat
allemaal te weten gekomen?
VICTOR
Van horen zeggen en van
Flup zelf, die wil
graag kwijt wat op zijn
lever ligt. Als
bediende van het OCMW
komen ze bij mij hun
hart uitstorten. Ik noteer
dat allemaal en
op een dag schrijf ik een
pak verhalen en
zoek een uitgever. Dat
is niet nieuw.
CONSTANT
Een uitgever? Heb jij
iemand in je
vriendenkring.
VICTOR
Moet dat? Goed
geschreven en een goede inhoud,
dat moet toch volstaan.
ERNEST
Voor een uitgever niet,
voor de gazet wel.
CONSTANT
Voor een
kwaliteitskrant kan dat kloppen. Vik,
je gaat me toch niet
vertellen dat je ook weet
hoe het Johnny
Vogelaers is vergaan?
VICTOR
Johnny is blijven dolen
nadat hij hier veel
huishoudens naar de
kloten heeft geholpen. Hij
bezoekt nu vele steden en
streken en probeert
de vrouwen daar te
leren wat liefde is als
hij niet achterna wordt
gezeten door
hoorndragers met een
tweeloop of door zijn
eigen gezellin niet op
zijn plaats wordt gezet.
Ik ken zijn geschiedenis
tot hij uit Hellebeek
vertrokken is met een
vrouw die hij hier heeft
buitgemaakt en verder moet
ik mij richten op
geruchten die hier en daar
zijn opgevangen.
CONSTANT
Vrouw buitgemaakt
nogal?
ERNEST
Zo kan het geweest
zijn. Die kerel was berucht.
Hij pakte iedereen
binnen zijn bereik.
CONSTANT
Ooit bang geweest voor
Tine?
ERNEST
Die vraag alleen al is
een belediging voor
Tine en minder voor
mij, ik ben niet gauw
beledigd. Vertellen
Vik.
VICTOR
Johnny leerde spelen op
de oude harmonica van
zijn vader, een
erfstuk, een onhandige trekzak
die bepaalde tonen ten
gehore bracht wanneer
de balg getrokken werd
en de andere tonen
wanneer de balg weer
werd ingeduwd, geen
instrument om mee op
straat te komen. Hij was
veertien jaar toen hij
van zijn ouders zijn
eerste echte accordeon
kreeg en binnen enkele
maanden kon hij er
muziek uit toveren, op het
gehoor. Zijn moeder
kreeg niet genoeg van
Dansende Vingers, zijn
vader niet van stevige
marsmuziek, maar Johnny
speelde liever In the
Mood, Tico-Tico en
aanverwante dansmuziek.
De muziekkennis die hij
van zijn vader had
meegekregen voldeed
niet en hij ging in de leer
bij een beroemde
accordeonvirtuoos die hem
wegwijs maakte in
bassen en registers, de f- en
de g-sleutel leerde
lezen, kortom hem bijbracht
hoe om te gaan met een
fijnbesnaard muziekwonder.
De leermeester, vanzelfsprekend
een fervente
aanhanger van het
instrument, wist hem te
vertellen dat met een
accordeon gecompliceerd
polyfoon spel mogelijk
is en dat een volle bas
machtig klinkt op een accordeon,
met zijn grote
muzikale mogelijkheden.
Spijtig genoeg is het
instrument voor
sommigen nog omringd door de
twijfelachtige aureool
van banale volks- en
straatmuziek, dus
minderwaardig, een troet,
een open-en-toe, een
trekzak, een buikorgel,
kortom een piano à
bretelles zoals de kist in
Frankrijk heet.
ERNEST
Muziek is een gave,
sommigen zeggen door God
geschonken. Dat kan
waar zijn in het geval Johan
Sebastian Bach en
Mozart. Voor Black Sabbath en
Judas Priest zou ik eer
aan de Satan denken.
CONSTANT
Wij zijn nog niet oud
en horen al bij een vorige
generatie. Ik heb nog kort
meegemaakt dat blazers
en accordeons het mooie
weer maakten. Ik liep nog
in korte broek.
VICTOR
Voor Johnny Vogelaers ben ik niet in de
bres moeten springen. Het leven van de
accordeonvirtuoos verliep na bloei van
sax en accordeon anders als dat van Flup
Vrijders. Hij was jong getrouwd doordat
hij zijn vrouw Angeline een zoon had
gelapt. Door de aard van zijn beroep hield
hij zich veel op tussen vrouwvolk, de
soort die er een spel van maakt om met een
vedette naar bed te zijn geweest, Johnny
had gek moeten zijn om niet toe te happen
telkens als de gelegenheid zich voordeed,
tot twee, drie keer per week. Na de woeste
raid van de gitaar op zijn al bij al
nobele muziek, bleven voor hem nog iets
meer optredens over dan voor de Flup.
Tussendoortjes om zangeressen van
smartlappen te begeleiden, daar was hij
goed in, ook in optredens op huwelijken
en gouden bruiloften. De rest van zijn
tijd bracht hij door in de dorpscafé’s,
in tegenstelling tot Vrijders wist
Vogelaers het nog te maken met de locale
deernen en hij ging er prat op met alle
bazinnetjes van Hellebeek te hebben
geslapen. Johnny droeg zijn haar lang en
hij kon behoorlijk zingen, daar vallen
de vrouwtjes voor, misschien zelfs links
en rechts de vrouw van een voornaam lid
van de burgerij. Foei, zouden wij zeggen
maar hij dacht aan zijn comfort, voor
zijn vleselijke lusten hoefde hij niet
naar Brussel om van zijn nestel te geven,
want thuis bij zijn vrouw waren de
verrichtingen stopgezet, Angeline wilde
geen lul in haar kut die haar ziek kon
maken, en ze dacht daarbij niet aan een
griep of een valling.
ERNEST
Wat een taalgebruik
voor een deftige
ambtenaar. Het lot van
de held van het
verhaal lijkt me niet
in handen van een
of andere god zoals dat
er vroeger aan
toe ging.
VICTOR
Aan goden had Johnny geen behoefte, hij
leefde als god in Frankrijk. Tussen hem en
zijn vrouw Angeline was het goed begonnen.
Ze was een aantrekkelijke jonge vrouw,
verliefd op een vedette met wie ze kon
pronken, dat streelde haar ijdelheid. Van
huis uit was ze handelaarster in
tweedehandse auto’s...
DISSOLVE
FADE IN
EXT. PARK MET GEBRUIKTE AUTO'S DAG
ANGELE de
vrouw Van Johnny loopt in overal naast een man, eveneens in overal. Ze blijven
staan bij een auto in vrij vervallen staat.
ANGELE
Is daar nog wat van te maken.
MECANICIEN
Als motor en chassis nog deugen zie ik een
flinke marge. Het koetswerk vraagt wel wat
werk. Hoeveel heb je er voor betaald.
ANGELE
Niet veel meer dan de prijs van het schroot.
MECANICIEN
We gooien hem eerst uit elkaar dan zien we
wel.
ANGELE
Het moet wel deugdelijk zijn. De firma heeft
nog altijd een goede naam.
MECANICIEN
Je vader heeft altijd prima werk willen
leveren,
mensen bedriegen was er bij hem niet bij.
ANGELE
Bij mij ook niet. (mijmert) Bij anderen wel.
FADE OUT
FADE-IN
MONTAGE
INT. FEESTZAAL AVOND
In de
feestzaal staan aan drie kanten van de dansvloer lange tafels, aan een kant is
een klein verhoog opgesteld, daar zit Johnny met een drummer. Ze spelen muziek
van vele jaren geleden. Aan de tafels wordt nog gegeten. Overal zijn versieringen
in goudkleur aangebracht. Een
heer komt
naar voor en vraagt de microfoon.
HEER
Als burgemeester wens ik het gouden
bruidspaar
nog vele jaren samen. Ik ga geen lange
redevoering houden, ik vraag de jubilarissen
om
op de dansvloer te komen en de dans te
openen.
Het echtpaar
komt naar de dansvloer en danst enkele maten, gaat uit elkaar en ieder apart
gaan ze een andere danspartner halen, het
feest kan
volop beginnen. De stemming zit er meteen in vooral omdat Johnny de aria's
speelt die de wat oudere mensen willen horen en kunnen meezingen. Om de jongeren
die op zulke feesten niet ontbreken niet de boom in te jagen, speelt hij zijn
versie van With a little Help from my Friends en I love you ye, ye, ye.
EEN DANSPAAR
(de vrouw)
Die Johnny kan de stemming er wel in
houden.
(de man)
Pas maar op voor die Johnny, die is van niets
vervaard, pakt wat voorkomt.
(de vrouw)
Zou hij dat doen.
(de man)
Wat zeg je me nu.
(de vrouw)
Grapje.
(de man)
Je moet hem in de gaten houden als hij een
pauze neemt en de platendraaier begint te
spelen, dan is hij niet weg te slaan van de
dochters van het gouden paar. Of andere
aantrekkelijke vrouwen.
(de vrouw)
Daar ben ik bij. Hij kan goed dansen. Moet
ik weigeren als hij mij komt vragen voor een
dans.
(de man)
Dat beslis je zelf. Mannen als Vogelaers zou
het huwelijk moeten worden ontzegd, die laten
overal een puinhoop achter.
FADE-OUT
FADE-IN
EXT. FEESTTENT DAG
Feestelijk
gedekte tafels staan verspreid op het grasperk. Aan de eretafel zitten het
bruidpaar aan weerszijden geflankeerd door hun ouders. Op een verhoog zit
Johnny Trekzak met een drummer en een
saxofoonspeler.
Na de Bruiloftmars en andere aangepaste
muziek speelt hij de openingsaria uit La Traviata en begint te zingen. De
moeder van de bruid staat op, gaat naast Johnny staan en begint zo waar mee te
zingen. Het feest duurt tot de late avond, af en toe komt de moeder nog tot bij
Johnny om hem te vragen een stuk te spelen dat zij alleen zingt of in duet met
Johhny. Het feest loopt ten einde en Johhny breekt zijn installatie af. De
vrouw helpt Johnny zijn installatie in zijn station wagon te laden. Hij kan het
niet laten en hij neemt haar in zijn armen en ze kussen elkaar. Niet alleen
kussen, hij tast onder haar rok en zij gaat in zijn gulp. De achtgenoot betrapt
de twee en maakt groot kabaal. Johnny vertrekt in allerijl.
FADE-OUT
FADE-IN
INT.
WOONKAMER
JOHNNY DAG
Angele de
vrouw van Johnny en Bart, de zoon, bijna volwassen, zitten aan de tafel.
BART
Moeder, de mensen, ook mijn vrienden lachen
mij in mijn gezicht uit om de fratsen van ons
vader. Hij kan geen vrouw met rust laten en
in
alle cafés staat hij te blageren hoe hij te
keer is gegaan in die en die haar bed, hoe
hij
die rechtstaand heeft gepakt achter de
keukendeur of op de keukentafel. Nu heeft hij
het weer bont gemaakt op dat trouwfeest, met
de moeder van het meisje. Het scheelde niet
veel of hij kreeg een pak ransel. Voor mijn
part mogen ze hem lynchen. Ik kan het niet
langer meer aanzien moeder, die smeerlap moet
buiten of ik vertrek, dan kun je een andere
verkoper aanwerven.
FADE-OUT
FADE-IN
EXT. WONING JOHHNY DAG
Johnny komt
thuis in zijn auto, zijn zoon Bart staat hem aan de voordeur op te wachten. Hij
heeft een reiskoffer, een linnen zak met kleding en de kist met de accordeon
naast zich staan.
BART
Je komt er niet meer in, smeerlap.
JOHNNY
Kalm, kalm, ik ben je vader.
BART
Sinds wanneer? Je komt er niet meer in, de
auto
mag je niet hebben die staat op onze naam.
Hier
zijn je spullen, zie dat je ze kunt dragen.
En
je mag van geluk spreken dat ik je accordeon
niet in stukken heb gehakt.
JOHNNY
Dan zouden er doden gevallen zijn. Dan
vertrek
ik maar, je weet niet wat je me aandoet. (slaat
de zak met kleding over zijn schouders en pakt
de twee koffers op) Vaarwel, nooit keer ik
weer.
BART
Liever niet, de tweeloop staat gereed. (gaat
in zijn portefeuille en overhandigt Johnny
wat banknoten) Hier, we zijn geen beesten, zo
vind je de eerste dagen wel onderdak.
FADE-OUT
FADE-IN
INT.
CAFE STATIE DAG
De waardin
Gabriella staat achter de tapkast als Johnny met zijn
vracht
binnen komt.
GABRIELLA
Wel, vertrek je op tournee met de trein dat
je niet met de auto bent. Een optreden ver
van hier.
JOHNNY
(met enige droefnis) Neen. Met mij niet
lachen. Ik ben op straat gezet, door mijn
eigen zoon nog wel. Zou je geloven dat ik
er begin aan te twijfelen dat hij wel mijn
zoon is.
GABRIELA
Je bent anders wel meer dan genoeg van
huis weg geweest om anderen de kans te
geven.
JOHNNY
Niet als we elkaar leren kennen hebben,
dan was ze helemaal van mij alleen.
GABRIELLA
Dan heb je het flink verbrod, vraag mij
niet om compassie.
STILTE
JOHNNY
Mag ik naar iemand bellen?
GABRIELLA
Zeker, als je het gesprek betaalt. (schuift
het toestel naar Johnny)
JOHNNY
(draait een nummer) Ik ben het, het is
zo ver, ik heb mijn boeltje meegekregen.
Ik ben in de Statie, kom je
langs? (haakt
in en gaat aan een tafel zitten wachten)
Na een tijd
komt een vrouw binnen, de moeder van de bruid waar hij laatst was gaan optreden
en een schandaal had uitgelokt, de dame die zo goed kan zingen.
SUZANNE
Mijn koffers liggen in de auto, we rijden
met de auto, al die spullen op de trein is
geen gedoe.
JOHNNY
(betaalt zijn schuld, neemt zijn bezittingen op
en loopt naar buiten samen met Suzanne. Gabriella
blijft ze nakijken als de auto wegrijdt in de
richting van de grote weg naar Mechelen of Leuven)
DISSOLVE
FADE-IN
INT.
CAFE DAG
Johnny
speelt op zijn accordeon en zingt met Suzanne die hem op een tamboerijn
begeleidt. Zijn levensgezellin heeft haar zangrepertoire aangedikt met
populaire liedjes en levensliederen, nu zingt ze met Johnny een aria uit La
Traviata, Amami Alfredo. Te zien aan de reacties in de zaal zijn de mensen er
mee opgezet want ze roepen bis. Dan loopt Suzanne van tafel naar tafel om geld op te halen in
haar omgekeerde tamboerijn.
DISSOLVE
FADE-IN
EXT. WEG DAG
Een huifkar
met paard. Op de bok zitten Suzanne en Johnny. Een wegwijzer wijst naar een
plaats in het noorden van Frankrijk. De huifkar stopt op een kerkplein. Ze
treden op, nu met de steun van een draagbare versterker.
DISSOLVE
FADE-IN
INT. CAFE STATIE AVOND
VICTOR
Tot zover het verhaal van Johnny, in onze
ogen een man zonder morele
verantwoordelijkheid
in wie geen gram goedheid schuilt. Misschien
moeten we onze mening herzien, als het waar
is wat hij met Suzanne doet. Voor die twee
mannen even goed als voor mij geldt nog een
strijdkreet die ons naar het hart gaat: Leve
de boogie-woogie!
FADE-OUT
Geen opmerkingen:
Een reactie posten