DE HOEK DER GROTE GEESTEN
Originele
script voor
6 afleveringen van een dramatische
Tv-serie
Geschreven
door
Jules De Cort
FADE-IN
EXT. GELAGZAAL CAFE STATIE DAG
De gebruikelijke gasten zijn aanwezig.
VICTOR GOETHALS, ERNEST BELLEKENS en CONSTANT MICHIELS zitten aan hun tafel.
Aan de tapkast staan de andere dagelijkse klanten, KOZZE DE SMID is er, GERMAIN
DE STOFFEERDER, FLUP VRIJDERS de aan lager wal geraakte saxofoonvirtuoos en nog
anderen. Achter de toog staan ISIDOOR de waard en zijn vrouw, de niet onaantrekkelijke
GABRIELLA. Nog meer volk.
COMMENTAARSTEM (V.O)
Een
café tegenover een treinstation
trekt
altijd volk, zo ook café De
Statie.
Vaste klanten, treinreizigers,
reizende
passanten, vakantiegangers,
kermisgasten,
voetbalsupporters en
wat
nog. Er zijn stamgasten die bijna
altijd
in dezelfde hoek aan hun tafel
zitten.
Kozze de smid heeft de drie
in hun
hoek ooit met de naam ‘grote
geesten’
gedoopt. Ze geven zich graag
uit voor
cultuurmensen, zonder zich
echt
als snoevers aan te stellen of
op
ons, simpele zielen neer te kijken,
dat
dient gezegd. Wat niet wegneemt
dat
wij en de andere tooghangers van
kaliber,
dikwijls meewarig ons hoofd
schudden
als die grote geesten met
hun
slimmigheden uitpakken. Constant
Michiels bijvoorbeeld geneert zich
niet om, ten aanhoren van de andere
stamgasten, diepzinnigheden uit zijn
goedgevulde maar niet al te diepe kast
te halen. Als hij, zoals vandaag het
woord niet neemt, is er altijd wel
iemand om Michiels uit zijn hol te
lokken. Er zijn oermensen,
cultuurmensen en soorten daar tussen
in, men treft ze aan in elk café dat met
enige klandizie gezegend is.
GERMAIN
Ik heb de praters in
de hoek der grote
geesten vandaag nog
niet gehoord.
KOZZE
Laat die mannen slapen. Straks
pakken ze weer uit met hun verheven
onderwerpen. Wijsgeren bijvoorbeeld.
Schopenhauer, Nietzsche.
CONSTANT
Dat zijn pas grote geesten. Ik kan
het niet laten daar af en toe een
woordje over te zeggen, ik ben zoals
ik ben. Ik probeer een gesprek altijd
op een grotere hoogte te tillen.
GERMAIN
Tillen, wat een groot woord. Café
Statie is geen universiteit.
ERNEST
Germain, je moet ons niet zien als
verwaande consumenten, of knullen
als je wil. Wij dalen ook graag een
keer uit onze hoogte neer en willen
het regelmatig hebben over
onderwerpen zoals het weer, het
voetbal, de koers, de politiek of
het koffieboontje van onze eigen
vrouw of van vrouwen die wij niet
kennen en daardoor nog
aantrekkelijker en meer oversekst
lijken dan die van ons, daar
zullen we nooit zeker van kunnen
zijn.
CONSTANT
Maar voor we afdalen naar het
alledaagse, heb ik daar niet iemand
de naam Schopenhauer horen
uitspreken en Ernest het onderwerp
vrouw horen aanroeren. In dat
verband wil ik even een
uitzondering maken met een aanbreng
op zeer hoog peil.
KOZZE
Je maakt niets anders dan
uitzonderingen. Had ik mijn
mond maar gehouden.
CONSTANT
In de nadagen van de Verlichting
schreef de hoog aangeschreven
filosoof Arthur Schopenhauer dat
de vrouw onderligt bij de man.
Mannen van onze slag die doorgaans
met de missionarishouding vrede
moeten nemen, zouden daar weinig
bezwaar tegen hebben, maar wat hij
bedoelde was dat de vrouw de
mindere is van de man. Om het nog
erger te maken, zijn tijdgenoten
deelden die mening en zongen met
hem in koor het liedje van de
onderliggende vrouw. Ik geef een
voorbeeld. Ik citeer uit Schopenhauer:
Er is geen vrouw die deugt.(Hij haalt
een briefje uit
zijn broekzak, plooit het
open en leest) Alleen als het door de
geslachtsdrift is
vertroebeld, kan het
mannelijke intellect het onvolgroeide
geslacht, met zijn smalle
schouders,
brede heupen en korte
beentjes, het
schone geslacht noemen,
want heel de
schoonheid ervan hangt samen
met die
drift. Zo blijven vrouwen
hun leven
lang kind, ze zien altijd
alleen maar
het meest voor de hand
liggende, ze
interesseren zich alleen
voor dit
ogenblik, verwarren
schijn met
werkelijkheid en verkiezen
kleinigheden
boven de belangrijkste
aangelegenheden.
Want dat de mens niet,
zoals een dier,
alleen in het heden
leeft, maar ook het
verleden en de toekomst
overziet en
overdenkt, dat komt door
het verstand.
Aan de voor- en nadelen
hiervan heeft
de vrouw minder deel,
omdat zij een
zwakker verstand heeft.
GABRIELLA
Wat is dat voor praat, heb ik korte
benen, smalle schouders, brede
heupen, gebrek aan verstand?
ISIDOOR
Dat laatste soms wel.
CONSTANT
Ik zeg dat niet, Schopenhauer heeft
dat geschreven.
GABRIELLA
Die ken ik niet, waar woont hij.
CONSTANT
Hij is al bijna honderd vijftig jaar
dood, Gabriella en hij woonde in
Duitsland.
GABRIELLA
Duitsland, ja van daar komen de goeie.
En honderd vijftig jaar geleden, wat
betekent dat nog?
ISIDOOR
Dat schreef die man nu precies over
de vrouwen, dat ze niet naar het
verleden kijken, je luistert niet.
GABRIELLA
Constant heeft een reden om met die
zever voor de dag te komen, de vrouw
kleineren, zoveel heb ik er van
begrepen, iemand met veel pretentie
die zich wil laten horen.
CONSTANT
Ik wil
de vrouw niet kleineren en ik
heb
geen pretentie, in mijn beroep
van
journalist moet ik afstand nemen,
objectief
blijven.
GABRIELLA
Toch pretentie met weer zo'n
kasteelwoord.
VICTOR
Ik kan
getuigen dat Constant weinig
pretentie
heeft, ik weet veel over
hem.
Goede en minder goede
kwaliteiten,
die heb ik te boek
gesteld.
Als ik ooit mijn
verhalenbundel
uitgeef moet je het
eens
lezen. En ik wil een goed
schrijver
zijn. Goede schrijvers
hebben
volgens Nietzsche, ook een
Duitser,
twee dingen gemeen: ze
willen
liever begrepen dan
bewonderd
worden en ze schrijven
niet
voor al te spitsvondige
lezers.
GABRIELLA
Wie is
die Nikske? Als dat ook geen
pretentie
is dat die man heeft.
ERNEST
Dat is
in de mens ingebakken, dat is
evolutie,
meisje.
GABRIELLE
Zitten
er hier geen filosofen dat we
ze in Duitsland
moeten gaan zoeken?
KOZZE
In die
hoek zitten er drie, de Hoek
der
grote geesten zoals ik die heb
gedoopt.
En af en moeten zij, met de
heer
Constant Michiels op kop wat
diepzinnigheden
uit hun kast halen.
CONSTANT
Wees
blij dat het niet mijn diepste kast
is.
GERMAIN
Wat
een gebluf. Van die mensen krijg ik
het schijt.
ERNEST
Terug naar Schopenhauer, Nietzsche is
wat zwaar voor mij. Wat Schopenhauer
ook over de vrouw mag hebben
geschreven, wat mij betreft is de
vrouw het volmaakte wezen, volgens
mij heeft Schopenhauer nooit een
spiernaakte vrouw aanschouwd. Of
zoals de kunstenaar zei, hun
achterwerk, vergeet dat niet, is
het prachtigste juweel dat we
ons bij het vrouwelijke lichaam
kunnen voorstellen.
VICTOR
Jij
denkt aan je Tine.
CONSTANT
Aan dat
intieme driehoekje kroeshaar
tussen
haar dijen, haar borsten als
peren
van een dure soort. Ik moet
zwijgen
of ik word door
geslachtsdrift
beroerd.
GERMAIN
Ik heb
het nu al zitten.
VICTOR
Wiske
heeft ook alles wat ze moet
hebben
op de plaatsen waar ze moeten
zijn.
GERMAIN
Allemaal
in grote maten zeker.
VICTOR
Als
iemand verkeerde opmerkingen
maakt
over mijn Wiske blaas ik hem
omver.
Daar heb ik thuis een
tweeloop
voor liggen.
FLUP
Als ik
ons Lien zo bekijk, langs
vanachter,
dan heeft die schoppenaas
misschien
gelijk. Als ons Lien was
zoals Tine zou ik ook zo praten. Wat
mij betreft heeft die Schop
misschien toch gelijk.
VICTOR
Ze
heeft je nog niet lang geleden
van
straat gehaald, wat meer
eerbied,
Flup.
FLUP
Mijn
tweeloop haal ik er niet voor
boven.
Lien is een weef zo lelijk
als
morgen de hele dag, in de verste
verte
niet te vergelijken met Tine
van
Ernest Bellekens, maar dat is
een
schoonheid van de eerste orde.
Zoals
ik er vroeger veel kon
krijgen.
GERMAIN
Je had
je geld maar niet moeten door
deuren
en vensters smijten.
FLUP
Er toch goed van geleefd.
KOZZE
Die Schopenhauer moet iemand van de
slechte oude tijd geweest zijn. Als
hij zijn mening nu zou verkondigen
kreeg hij een dikke boete voor
inbreuk op de wet van gelijke kansen.
Ik ben
maar een smid maar Nietzsche
zou zo
iets nooit geschreven hebben,
dat
heb ik begrepen uit de
interessant
artikels die ik af en toe
lees.
GABRIELLA
Soms
zoeken ze het ver maar in dit
geval
zou het terecht zijn. Verdiende
die
mof zijn boterham met zo maar wat
onnozele
praat te schrijven?
CONSTANT
Hij
was rijk van huis uit, hij kon zich veel
permitteren.
GERMAIN
Heeft
hij niets geschreven over hun
tieten.
ISIDOOR
Geen
vuile klap in mijn café, Germain,
daar kunnen
wij niet tegen.
KOZZE
Hij
kan het niet laten, het is een
deel
van zijn verdorven ziel.
CONSTANT
Neen,
Germain, daar heeft hij niet
over
geschreven en ook niet over hun
pruim
want daar kom je op af, vuile
klap
is een deel van je leven. In
die
tijd hielden de filosofen nog
hun
manieren. Wijsgeren zijn geen
seksuologen, man.
GABRIELLA
Als
hij zo over de vrouwen dacht neem
ik wel
aan dat hij de moeite niet nam
iets
te schrijven over van voor van
onder.
GERMAIN
Over
hun vagina.
ISIDOOR
Onze
garnierder kent bij wonder een
beschaafd
woord.
GABRIELLA
Het
blijft mannenpraat, ik hoor hier
niets anders,
ventje.
ERNEST
Sluit
mij maar uit. En filosofen
schreven
daar niet over, dat is al
gezegd.
ISIDOOR
Kom tot
rede, liefje. Breng met je
ongepaste
vragen de stamgasten niet
op
ideeën.
GABRIELLA
Er
moeten toch ook vrouwen zijn die
filosoof
spelen, die het voor ons
opnemen.
CONSTANT
Simone
de Beauvoir is er zo een, ze
heeft geschreven
over ‘Het tweede
geslacht’,
over de vrouw die door de
eeuwen
heen achteruitgesteld is door
de
opvatting dat ze een afwijking is
van de
mannelijke vorm.
GABRIELLA
Jij
weet alles, Constant.
VICTOR
Zo te
horen zijn er ook vrouwen die
hebben
nagedacht en geschreven over
belangrijke
aangelegenheden. Dat is
goed.
ERNEST
Simone de Beauvoir was een Française
die de verdediging van de vrouwen op
zich nam.
GABRIELLA
Duitsers,
Fransen. Zitten hier geen
filosofen
dat we ze in het buitenland
niet
moeten gaan zoeken?
KOZZE
Aan die tafel zitten er drie.
VICTOR
Ik
zal eens laten horen dat ik ook tot
denken
in staat ben. Luister goed.
Onlangs
maakte iemand de opmerking dat
naarmate
wij ouder worden de tijd
voorbij
begint te razen. De tijd vliegt
snel,
gebruik hem wel. Dat wordt over
het
algemeen zo door ons aangenomen,
maar
het is een misvatting. Het is het
precies
het omgekeerde.
GERMAIN
Hoezo.
Heb jij nu meer tijd dan
vroeger.
VICTOR
Neen,
dat is het niet. Ik zal een
voorbeeld
geven van wat ik bedoel.
Zoals
alle goede filosofen doen.
Stel
dat je op de leeftijd van
twintig
jaar op de fiets veertig
kilometer
per uur kunt trappen.
Op
de leeftijd van veertig is dat
nog
dertig kilometer op een uur
en
op de leeftijd van zestig nog
twintig
kilometer.
GERMAIN
Ik
snap het. Dus de tijd is sneller en
daarom
kunnen wij in een uur minder
kilometers
afleggen.
KOZZE
Zo
heb ik het ook begrepen.
VICTOR
Nee,
nee, jullie snappen het niet.
Met
de tijd is niets mis. De tijd
loopt
altijd tegen de zelfde
eenparige
snelheid, die tijd duurt
altijd
vierentwintig uur per
etmaal.
Maar in die vierentwintig
uur
kunnen we naar gelang wij
ouder
worden minder en minder
doen,
of het lijkt zo. Maar met
het
voorbeeld van de fiets heb ik
willen
aantonen dat wij werkelijk
minder
kunnen presteren en de tijd
zodoende
sneller en sneller
voortraast.
Is iedereen met mij
mee
of is het te moeilijk. Zijn de
grote
geesten het met mij eens.
KOZZE
De
grote geesten misschien, maar
de
kleine geesten niet.
ERNEST
De
grote geesten moeten er nog eens
goed
over nadenken. Er zit een
anoma lie in maar ik kan mijn
vinger
er
niet op leggen.
GABRIELLA
Op
welke mie kun jij je vinger niet
leggen.
GERMAIN
Niet
de mie die jij in gedachten hebt.
ISIDOOR
Het
is al goed Gabriella, we weten waar
je
op zinspeelt. Wat moeten de mensen
niet
van je denken.
GABRIELLA
Alleen
Germain.
KOZZE
Germain
dat is niet de mensen. Niet
alle
mensen hebben een verdorven geest
als
hij.
CONSTANT
Wat
Victor beweert is een beetje in
tegenspraak
met een citaat van
Schopenhauer dat geldt voor
ieder
van ons: al worden we nog zo
oud,
we voelen ons van binnen nog
precies
dezelfde die we waren toen
we jong
waren. Dit ene dat niet
verandert,
maar steeds hetzelfde blijft
en niet
mee veroudert, is de kern
van ons
wezen die buiten de tijd
ligt.
VICTOR
Dat is inderdaad in
tegenspraak met
wat een groot filosoof heeft
gezegd.
GERMAIN
Wie is die grote filosoof?
VICTOR
Dat ben ik. Maar ik zou mij
kunnen
beroepen op een nog grotere
filosoof,
Georg Wilhelm Friedrich
Hegel uit
Stuttgart. Toen hij opmerkzaam
werd
gemaakt op de tegenspraak tussen
zijn stellingen en de
feiten, zou
hij geantwoord hebben:
Zoveel te
erger voor de feiten.
KOZZE
Dat is slim.
GABRIELLA
Als ik mij er mee mag
bemoeien. Wie
zegt dat Victor niet zo slim
is als
Schophouweel.
ISIDOOR
't Is al goed Gabriella. Je
hebt
honderd.
KOZZE
Goedenavond mannen, dat ga
ik mijn
vrouw proberen te vertellen
dat ik
in mijn kopje niet verouder.
Ik ben
er bijna zeker van dat ze
gaat
zeggen dat het beter was dat
het
andere spel niet verouderde.
Of
nog veel beter dat ik de
Kamasoetra zou moeten lezen
in
plaats van mij af te spelen
met
die Duitse filosofen en
vrouwenhaters.
VICTOR
Aan de Kamasoetra heb ik ook
al
gedacht maar met Wiske aan
mijn
zij is dat helemaal niet
nodig.
CONSTANT
Stoefer.
CONSTANT
De
vrouw is een belangrijke
aangelegenheid.
De Beauvoir is na
Schopenhauer
gekomen, en voor zo
ver ik
weet hebben vrouwen nooit
over
de materialistische dialectiek
geschreven.
GABRIELLA
Wat is
dat nu weer voor beest.
VICTOR
Dat
wil je niet weten. Het is geen
verhandeling
over seks, meisje. Het
gaat
over de klassenstrijd, niet
die tussen
man en vrouw, maar tussen
kapitaal
en arbeider. Een strijd die
we nog
niet gewonnen hebben maar we
maken
vorderingen. Maar ik zal hem
niet
kunnen stoppen. Begin je glazen
maar
te spoelen.
CONSTANT
Onder
het kapitalisme wordt arbeid
een
goed dat de arbeider moet verkopen
om in
leven te blijven, niet als
onderdeel
van zijn leven, maar als een
opoffering
van zijn leven. Zijn echte
leven begint
pas wanneer zijn werk
ophoudt,
als hij kan eten, een glas
drinken.
Victor is daar een goed
voorbeeld
van.
GABRIELLA
En
vogelen, was daar geen tijd voor.
ISIDOOR
Een
welvoeglijke dame neemt dat woord
niet in
haar mond.
GERMAIN
Wat
neemt ze dan wel in haar mond.
VICTOR
Daar
gaan we niet op in. Leg mij eens
uit Constant
waar ik een goed voorbeeld
van
ben.
CONSTANT
Heb
jij je niet eerst suf gewerkt bij
een multinational,
de slippendragers
van
het kapitalisme en tegelijk van
het
imperialisme en dan ingezien dat
je
leven meer waard is dan de smak
geld
die je kreeg op het eind van de
maand,
als de baas eerst zijn winst
vooraf
had genomen? Je hebt gekozen
voor een
rustig baantje bij de
gemeente,
nu lééf je, beste vriend.
VICTOR
Als
het dat maar is. Wat wist Marx van
mijn eet-,
drink- en bedgewoonten? Nu
we het
daar over hebben zou ik Germain
de
stoffeerder willen vragen of hij
mijn
matras niet kan opdoen. Hij zit
vol
proletarische putten en bulten.
GERMAIN
Als ik
de matras mag proberen met
Wiske
om te zien of hij goed is, doe
ik
iets in de prijs.
VICTOR
Jij
kunt over niet veel anders praten
dan
over seks. Dat is het toch waar
jij op zinspeelt.
GERMAIN
Een
gezond onderwerp, heb je liever
dat ik
wat filosofie verkoop.
KOZZE
Dat
kun jij niet, dat heb je niet in
huis.
ODIEL
Wiske
is op zichzelf al een matras. Oei,
nu heb
ik teveel gezegd.
KOZZE
Ik heb
al voor minder gevochten.
VICTOR
Jij
bent een sterke duvel, ik heb
geen
forse in mijn armen,jullie zijn
allemaal
jaloers, ik weet wat ik
aan
Wiske heb. En daarbij, kijk naar
jezelf,
Odiel. Je hebt zelf een dikke
pens.
ODIEL
De
Kozze kent niets anders dan vechten,
op
iemand zijn bakkes slaan, een trap
in
zijn hol geven.
GERMAIN
Praten
over seks is veel gezonder.
ERNEST
Voor
mensen met een klein verstand.
KOZZE
Voor sommige principes moet
je kunnen
vechten. Dat de stukken er
af vliegen.
ISIDOOR
Moet
ik de gendarmerie opbellen of hoe
zit
dat hier. Hier wordt niet gevochten.
GABRIELLA
Ben je
gek geworden. Die mannen maken
een
grapje, ze zijn de beste vrienden.
ISIDOOR
Beste
vrienden vechten ook.
GABRIELLA
Eerst
een half uur zagen over filosofen,
de geleerde
uithangen en dan spreken van
te
gaan vechten. Maar hier binnen niet,
daar
op het plein is plaats genoeg als
jullie
op elkanders smoel willen slaan.
KOZZE
Als
smid heb ik in een dorp als ons
Hellebeek
het recht een woordje te
plaatsen.
GABRIELLA
Als de
smid zijn mond open doet zal
het
wel iets te betekenen hebben.
KOZZE
Ik
vind dat Gabriella gelijk heeft,
het zaaghalfuur
is over.
GERMAIN
Dat is
een belangrijke mededeling.
Het
zijn de filosofen die alles
kapot
hebben gemaakt met hun kwade
gedachten.
Waarom lieten ze alles
niet
als vroeger, de goede oude
tijd.
KOZZE
De
goede oude tijd, dat had je aan
mijn
grootmoeder moeten vragen, die
zou je
nogal uitlachen. Werkdagen
van
zestien uur, patatten met vet
spek
en het ene jong na het andere.
GABRIELLA
Wil er
eens iemand iets plezierig
zeggen.
KOZZE
Mijn
grootmoeder zei altijd, er zijn
geen
slechte meisjes, alleen maar
slechte
wijven. Wijf in de betekenis
van
echtgenote.
GERMAIN
Met
een beetje boter, peper en zout
zijn
alle wijven goed.
GABRIELLA
Wat
zijn we weer geestig. De wijven
hebben
het altijd gedaan.
KOZZE
Nog
wat filosofie van de Kozze. Breng
mij
iemand die zegt dat hij graag
werkt
en ik sla hem de kop in met
mijn
moker.
VICTOR
Ik mag
er niet aan denken.
ERNEST
Niet
alle wijsgeren zien de vrouw
als
een noodzakelijk kwaad. De hamer
van de
Kozze doet mij denken aan
Nietzsche,
de filosoof met de hamer.
Friedrich
Nietzsche was de filosoof
die
god dood verklaarde. In zijn
Der
Wanderer und sein Schatten’
schrijft
hij zo ongeveer: Wij, de
toeschouwer
worden soms tot tranen
toe
bewogen door de dweperige blik
van
geluk waarmee een mooie jonge
vrouw
haar echtgenoot aankijkt. Men
wordt
daarbij vervuld van alle
weemoedige
liefdesgevoelens, zo wel
wat de
grootsheid als wat de
vergankelijkheid
van het menselijk
geluk
betreft.
GERMAIN
Dat
heb ik je nog nooit zien doen,
Gabriella.
GABRIELLA
Plezierbederver.
ISIDOOR
Toch
heeft Ernest gelijk, wie niet ziet
dat
Gabriella verliefd naar mij kijkt,
is
stekeblind.
GERMAIN
Zo heb
ik ze ook zo naar mij zien
kijken.
GABRIELLA
Niet
waar leugenaar, straks gaan de
mensen
nog denken dat ik met iemand
als
jij naar bed ga. Met een
matrassenmaker!
ISIDOOR
Verandering
van onderwerp. Gabriella
is mijn
vrouw, van mij alleen. Noem
mij maar bezitterig.
CONSTANT
Nu we
dat weten.
ERNEST
Tegenwerpingen,
slippertjes, het
vrolijke
wantrouwen, de spotlust,
zijn
allemaal tekenen van
gezondheid.
Alles wat absoluut is
vastgelegd
hoort thuis in de
ziekteleer.
Alweer een uitspraak
van
Nietzsche, ik geloof uit
"Jenseits
von Gute und Böse.”
GABRIELLA
Zitten
wij hier met slimme mensen,
Isidoor,
daar kun jij een punt aan
zuigen.
ISIDOOR
Je zou
me rap beu zijn, ik wil niet
dat je
sterft van verveling. Ik heb
wel
wat anders te doen dan een punt
te
zuigen aan ik weet niet wat.
GERMAIN
Ik
wel.
ISIDOOR
Mag ik
mijn klanten vragen of het nu
genoeg
is geweest. Kunnen wij
eindelijk
over wat anders gaan
praten.
Muziek bijvoorbeeld.
GABIELLA
Wat
weet jij van muziek, je kent het
verschil
niet tussen een mie en een
sol,
boogie-woogie en rock ‘n roll.
ISIDOOR
Dat is
geen muziek.
ERNEST
Als ik
mag tussenkomen. Het onderwerp
van de
dag was de vrouw. Ik kan nog
oneindig
doorgaan over de vrouw. Wat
denk
je hier van: Alles aan de vrouw
is een
raadsel, en alles aan de vrouw
heeft één oplossing, en dat is:
zwangerschap.
Twee dingen wil de
echte
man, gevaar en spel. Daarom
wil
hij de vrouw als het gevaarlijkste
speelgoed.
Nogmaals Nietzsche.
VICTOR
Wat
moeten we daarmee, Wiske is geen
speelgoed.
GERMAIN
Daar
is ze te zwaar voor.
CONSTANT
Daar
is dan alles mee gezegd.
GABRIELLA
(met haar verleidelijke glimlach) Ik ken
van
die diepzinnige
rijmpjes.
ISIDOOR
Laat
maar, we kennen dat. Dan zoekt
Constant
er wel een diepere seksuele
betekenis
achter.
GABRIELLA
Luister
toch maar: Wat een wonder is me
dat,
het regent niet en mijn prut is nat.
GERMAIN
Dat is
niet diepzinnig en heeft geen
diepere
betekenis, het is vuile klap
en
iedereen weet dat ik daar niet tegen
kan. (buldert van het lachen)
ISIDOOR
Ik
weet ook iets en het komt misschien
wel
uit de bijbel, dat weet ik niet. Wie
de
moeder niet begeert is de dochter
niet
weerd.
CONSTANT
Dat
komt zeker niet uit de bijbel.
GABRIELLA
Nu
komt het uit, heb jij achter mama
gezeten.
GERMAIN
Hij
heeft er misschien wel op gezeten.
ISIDOOR
Daar
wil ik niet op ingaan, op geen
van
jullie twee.
DE ANDEREN
Wij
wel.
KOZZE
Ik wil
geen moeilijkheden in andermans
huishouden
en verander daarom van
onderwerp.
Ik ken ook een rijmpje uit
mijn
kindertijd, eens horen wie daar
een
diepere betekenis op kan plakken.
Ik
begin: Een brak zijn been, twee
zette
ze aaneen.
ERNEST
Dat
rijmpje kan betekenen dat de
eerste
de beste een ongeluk kan
overkomen.
Ieder van ons kan over
de
stoep strompelen of onder een
auto
lopen als hij hier naar buiten
loopt.
GERMAIN
De
zatste het eerst.
KOZZE
Laat
Ernest uitspreken.
ERNEST
Twee
zette ze aaneen, er is altijd
iemand
om zijn medemens te helpen.
De
mensen leven in gemeenschap al
van in
de oertijd, anders hadden
wij
het niet overleefd en stonden
wij nu
hier niet te filosoferen,
dan waren
wij nog solitaire apen,
als de
orang-oetangs.
GABRIELLA
Filosoferen
noemt hij dat, de school
is
uit, ja.
ISIDOOR
Zwijg
dan toch eens even.
KOZZE
Drij
stond er bij, vier dronk een
glas
bier.
GERMAIN
Wat
kan daar meer achter zitten dan
de
kinderpraat die je staat te
vertellen,
Kozze.
ERNEST
Niet
akkoord, het kan betekenen dat
er
velen niet weten wat ze moeten
doen
als ze getuige zijn van een
ongeval,
ze staan er hulpeloos bij
of ze
slaan op de loop van angst als
het erg
is met veel bloed. Hij die
een
pint bier drinkt is de totaal
onverschillige
die alleen aan
zichzelf
denkt en die niet omkijkt
naar een
medemens in nood, zoals wij
er
zoveel kennen.
GERMAIN
Je
moet naar mij niet kijken Kozze.
ODIEL
Ik ken
er hier een stuk of twee, drie
die
altijd gereed staan om een
sukkelaar
te helpen. De Fikker is er
zo
een.
GERMAIN
En ik
dan.
KOZZE
Jij
iemand helpen. In de zak zetten,
ja.
ODIEL
Is het
nu wel geweest, of zijn we
hier
in de kindertuin.
GABRIELLA
En het
vervolg, Kozze.
KOZZE
Dat is
speciaal voor jou. Vijf
sloeg
zijn wijf.
ERNEST
Ook
daar kan ik commentaar op geven.
Een beroemde
schrijver heeft eens
geschreven
geef je vrouw elk dag
een
pak slaag, als jij niet weet
waarom,
zij zal zij het wel weten.
VICTOR
Dat is
een ouwe, Ernest. Goethe
als ik
mij niet vergis.
ISIDOOR
Oud gezegde
of nieuw, breng mij
liever
niet op gedachten.
GABRIELLA
Ik ga
me kwaad maken, denk er maar
eens
goed over na, Isidoor, voor
dat je
er aan begint. De eerste
keer
dat je je hand opheft ben ik
weg, dan
kun je alleen gaan slapen
en
glazen spoelen. Je zult dan wel
weten
wie je aan mij kwijt bent.
KOZZE
Mijn
gedicht bestaat uit tien
rijmpjes,
maar ik stop er mee. Tien
had
het gezien is het tiende.
CONSTANT
Er zijn bekende grote boeken
die in
die zin eindigen.
KOZZE
Zien jullie nu dat ik een
stukje
volksfilosoof ben.
ERNEST
Nu we toch zo hoogdravend
bezig zijn ...
GERMAIN
Hoogdravend? De Kozze?
ERNEST
Nu we toch zo hoogdravend
bezig zijn
wil ik een paar verzen voordragen
van
Johan Wolfgang Goethe. En
daarna zal
ik het vertalen uit het
Duits, hoewel
dat Duits op zich goed te
verstaan is.
GABRIELLA
Weer Duits, wanneer wat
Engels of Frans,
of Vlaams voor mijn part.
ERNEST
Dat komt nog, maar vandaag
niet meer.
En het is roma ntiek liefje, als je
dat
nog niet wist en ik dacht
dat alle
vrouwen vallen voor roma ntiek.
GERMAIN
Dat moet ik onthouden, dat
kan nog van
pas komen.
KOZZE
Daar zou ik willen bij zijn
als jij
uitpakt met roma ntiek. Je weet niet
eens waar Ernest het over
heeft.
GERMAIN
Je zou er van staan zien.
ERNEST
Mag ik?
Willst du immer weiter
schweifen?
Sieh,
das Gute liegt so nah.
Lerne nur das Glück
ergreifen,
Denn das Glück ist immer da.
In onze taal zou dat moeten
zijn, in eigen
vertaling:
Wil je immer blijven dolen?
Zie, het goede ligt zo
nabij.
Leer enkel het geluk te
grijpen,
Want het geluk is er altijd.
CONSTANT
Goethe schrijft dus dat het
geluk
voor het oprapen is, als we
onze
ogen open trekken. Maar
Schopenhauer,
door Goethe als een genie
beschouwd,
dacht daar lichtjes anders
over. Ik
citeer uit mijn geheugen:
het is
precies het streven naar
geluk,
glans en genot die de
grootste
ongelukken meebrengt. En dit
nu
is juist daarom wijs en
raadzaam:
waar het zeer eenvoudig is
om
ongelukkig te worden is het
daartegen zeer moeilijk, zo niet
onmogelijk om zeer gelukkig
te
zijn.
KOZZE
Mannen,
mannekens, ik zou denken dat
een café
een aanlegsteiger is om
bier
te drinken, lol te trappen, zijn
gemoed
te luchten. Welke ezel gaat
er op
café om over filosofische,
paleontologische,
biologische,
metafysische
of religieuze
onderwerpen
te kwijlen? Ik hoor
hier
niets anders.
GERMAIN
Een
café is er ook om de waardin op
te
vrijen als zij er trek in heeft
en
haar man weg werken is naar de
fabriek.
GABRIELLA
Je moet mij zo niet bekijken
Isidoortje.
ODIEL
Nu we
toch van onderwerp zijn
veranderd
moet ik je iets vragen.
Victor,
hoe gaat met die nieuwe
verpleegster
die in de plaats is
gekomen
van Emily.
VICTOR
Daar
weet ik niets van. Het zijn
je
zaken niet Odiel en je bent
meer
op Zilverschoon dan ik, jij
zou
dat beter moeten weten dan
ik.
KOZZE
Over
Emily deden geruchten de ronde.
VICTOR
In
verband met wie of wat Kozze. Waar
ben je
op uit?
KOZZE
Dat
weet je goed genoeg, Fikker. Er
is
veel achter je rug gepraat.
VICTOR
Omdat
ik goed met Emily overweg kon?
Ach,
de mensen weten zo veel. Ze weten
meer
dan ik.
GERMAIN
Dat
antwoord zou ik ook geven, maar ze
leek
mij wel een zonde waard, de keren
dat ik
ze gezien heb.
VICTOR
Je
ogen vielen bijna uit je kop.
KOZZE
We
gaan daar geen ruzie over maken.
Daar juist
heeft Gabriella iets gezegd
over
wie de vrouw niet begeert ...
GABRIELLA
Dat
was ik niet, dat was Isidoor. Wie
de moeder
niet begeert en zo ...
KOZZE
Iemand
heeft gezegd dat alles een
diepere
betekenis heeft.
CONSTANT
Dat
was ik, een diepere erotische
betekenis.
ERNEST
Een
diepere betekenis, daar gaat de
filosofie
over. Goede literatuur,
volkswijsheid
en zelfs sport hebben
een
dubbele bodem. Wat de
wetenschap
niet kan verklaren,
verklaart
de filosofie.
GABRIELLA
Is er
geen wijsgeer of een geleerde
schrijver
die het opneemt voor de
vrouwen,
bijvoorbeeld een wereld
waarin
de vrouw de sterkste is en
de man
een voddenvent.
ISIDOOR
Daar
zouden we ver mee komen.
CONSTANT
Dat
zou dan een vrouw moeten zijn
die
geleerde boeken schrijft. Hoe
veel vrouwelijke
filosofen zijn
er of
goede roma nschrijfsters.
ERNEST
Er
zijn er. Maar er schiet mij geen
te binnen.
KOZZE
Kan
het zijn dat vrouwen eigenlijk
te
goed zijn om hun tijd te verspillen
aan
dingen die niets opbrengen of waar
ze
geen belangstelling voor hebben.
GERMAIN
Zo zie
ik het ook. Helemaal dom zijn
de
vrouwen nu ook weer niet,
nietwaar
Gabriella.
GABRIELLA
Daar
moet ik niet op antwoorden. Er
is
vandaag genoeg gezeverd, het
wordt
laat, wij zouden willen
sluiten.
Taptoe.
GERMAIN
Sluitingsuur
bestaat officieel niet
in ons
dorp.
ISIDOOR
Maar
hier wel. Ik moet morgen gaan
werken.
GERMAIN
En de
klanten aan hun lot overlaten.
Dan
moet je geen café open houden.
ODIEL
Ik ga
in elk geval naar huis. Ik laat
Hortense
niet zo laat alleen ginder
in de
uithoek.
FLUP VRIJDERS
Ik ga
ook maar eens zien. Mijn bijzit
heeft
niet niet voor niets de bijnaam
Kwa
Lien.
GERMAIN
Ze zou
beter Hete Lien heten.
FLUP
Zoek
je ruzie, Germain. Als het er op
aankomt
staat de smid aan mijn kant.
GERMAIN
Wat heb ik miszegd.
GABRIELLA
Jij
miszegt nooit iets, Germain.
Vooruit,
pint uitdrinken en buiten.
De laatste
verbruikers drinken hun glas uit en lopen naar buiten. Isidoor doet de deur achter
hen op slot.
FADE-OUT
FADE-IN
EXT. BUITEN VOOR CAFE AVOND
Constant,
Ernest, Victor, Germain en Kozze blijven voor het café wat napraten. Binnen horen
ze de stemverheffing van Isidoor, het geschuif van stoelen en een tafel. Wat
Isidoor zegt is duidelijk te verstaan.
STEM VAN ISIDOOR
Smerige
teef, waarom kruip je niet in
bed
met die matrassenmaker. Ik heb je
naar
hem zien lonken.
GERMAIN
Hoor
je dat.
ISIDOOR
Ik heb
hem moeten weghouden van achter
de
toog of hij zat onder je rok te
tasten,
de smerige gattekentast.
GABRIELLA
Je
hebt de hele avond niet anders
gedaan,
jaloerse bok, je denkt toch
niet
dat ik die onnozele kloot van
een
Germain aan mijn billen zou
willen
laten zitten. Ik kan wel wat
anders
krijgen.
ISIDOOR
De
Fikker zeker, de braafste van de
hele
hoop.
GABRIELLA
Die
krijgt thuis zijn werk nog niet
gedaan.
ISIDOOR
Hoe
weet jij dat?
GABRIELLA
Ik
weet het omdat Wiske het mij zelf
verteld
heeft.
VICTOR
Ze
staat te liegen. Dat zou Wiske
nooit uitbrengen.
ISIDOOR
Fikker
betrouw ik, die is veel te braaf
daarvoor.
GABRIELLA
Dan
zou ik het nog liever doen met de
smid,
die heeft tenminste kloten aan
zijn
lijf.
ISIDOOR
Hoe
weet jij dat nu weer. Heeft hij ze
laten
zien.
GABRIELLA
Ook
van zijn vrouw, je denkt toch niet
dat
vrouwen onder elkaar alleen over
hun
honden, katten en hun toiletten
kletsen.
ISIDOOR
De
smid, de smid, die boort je de grond
in als
het zo ver zou komen.
GERMAIN
Die
blijven niet bijeen, ik zie
Gabriella
er nog uittrekken met een
andere.
Wie staminee wil houden kan
zijn
wijf niet behouden. Het gaat
niet
goed tussen die twee, hier is
misschien
werk te maken.
ERNEST
Wensdromen
Germain. Misschien hebben
wij
allemaal de wens in ons achterhoofd
zitten
om met Gabriella iets te beginnen,
uitgenomen
de trouwhartige Goethals.
VICTOR
Onderschat
mij niet. En Ernest met wat
hij thuis heeft zal hij de
eerste
twintig jaar geen behoefte
hebben aan
ander vlees in de kuip.
GERMAIN
In
bed. Met zijn schoon wijf.
KOZZE
Luister.
Het onweer wil niet
afrekken.
FADE-OUT
FADE-IN
INT.
GELAGZAAL AVOND
ISIDOOR
(gooit een kapot bierglas op de grond) Daar,
daar smerige
teef.
Isidoor en
Gabriella staan naar elkaar te knipogen, ze spelen een huiselijk tafereeltje. Isidoor
klapt in zijn handen dat het klettert
ISIDOOR
Na,
na, op je blote billen.
(klapt in
zijn handen en gaat met een hand in haar
slipje)
GABRIELLA
(fluistert) Wat zijn we aan het
doen.
ISIDOOR
Reclame
maken.
FADE-OUT
FADE-IN
EXT. CAFE STATIE AVOND
GERMAIN
Die billen zou ik willen
zien.
KOZZE
Je gelooft toch niet dat ze
daar met
haar billen bloot staat,
oude heetzak.
Het is ineens zo stil, wat
zouden ze
nu aan het doen zijn.
CONSTANT
Ze staan elkaar af te
likken. Die twee
binnen
maken geen ruzie, van
grote
verzoening is geen sprake,
ze
spelen niet anders dan komedie.
ERNEST
(schudt zijn hoofd) Die nemen ons in de
maling.
Hun manier om volk naar hun
café
te lokken.
GERMAIN
Hoe
konden ze weten dat we buiten zijn
blijven
staan. Ik ben weg, hier valt
niets
meer te lachen. Het is bijgelegd.
VICTOR
Spijtig
hé.
CONSTANT
Die
gelooft nog altijd dat Gabriella
en
Isidoor echte ruzie hebben gemaakt.
VICTOR
Hoe konden zij weten dat wij
hier nog
stonden.
KOZZE
(maakt een gebaar om Victor een klap te geven)
Als ik mij niet inhield. Ik
heb Gabriella
achter het gordijn zien
staan loeren. En
neen, Germain, ik heb niet
kunnen zien of
dat ze haar dingen nog aan
had.
GERMAIN
Denk
je nu echt dat ik daar van bezeten ben.
KOZZE
Denken
niet, zeker weten.
GERMAIN
(bromt) Wie
eenmaal een slechte naam heeft.
(gaat weg)
FADE-OUT
Geen opmerkingen:
Een reactie posten